Skandynawski handel wiewiórkami mógł sprowadzić do Anglii trąd

Przeprowadzone przez naukowców z Cambridge University badania czaszki kobiety znalezionej w brytyjskim Hoxne (hrabstwo Suffolk) wykazały obecność szczepu trądu blisko spokrewnionego ze szczepem atakującym wiewiórki (podtyp 3I). Kostna część nosa kobiety została zniszczona przez chorobę, a uszkodzenia czaszki sugerują, że miała rozległe uszkodzenia twarzy.

Datowanie metodą radiowęglową ujawniło, że czaszka - wykopana w ogródku w Hoxne pod koniec XX wieku i przechowywana w Diss Museum w Norfolk - pochodzi z okresu od roku 885 do 1015.

Ten sam szczep prątka trądu zidentyfikowano także w średniowiecznych szkieletach z Danii i Szwecji oraz w szkielecie mężczyzny z Great Chesterford w okolicach Cambridge, pochodzącego z okresu miedzy rokiem 415 a 545. To sugeruje, że trąd utrzymywał się przez setki lat na południowym wschodzie Wielkiej Brytanii.

Wikingowie wysoko cenili mięso i skóry wiewiórek. Były też one czasami hodowane jako zwierzęta domowe. King\'s Lynn i Yarmouth w hrabstwie Norfolk były w czasach Wikingów portami znaczącymi dla handlu skórami pochodzącymi z Danii i Szwecji.

Skutki trądu u wiewiórek przypominają skutki tej choroby u ludzi – dochodzi do uszkodzeń nozdrzy, uszu i kończyn.

Choć u Brytyjczyków trąd nie występuje już od 200 lat, niedawno zaobserwowano obecność bakterii Mycobacterium leprae (prątka trądu) w populacji rudych wiewiórek z wyspy Brownsea w hrabstwie Dorset. Badania DNA potwierdziły ich bliskie pokrewieństwo z trądem, na który mieszkańcy Anglii i Skandynawii chorowali w średniowieczu.

Zdaniem doktor Sarah Inskip z University of Cambridge, nowe odkrycia w połączeniu z częstością występowania szpitali dla trędowatych we wschodniej Anglii od XI w. to kolejny dowód, że choroba pojawiła się w tym regionie wcześniej niż na pozostałym obszarze w Wielkiej Brytanii. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/