Nauka dla Społeczeństwa

24.04.2024
PL EN
10.12.2017 aktualizacja 10.12.2017

Zanieczyszczone powietrze szkodzi mózgom dzieci

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Siedemnaście milionów dzieci poniżej roku życia oddycha zanieczyszczonym powietrzem, co zagraża rozwojowi ich mózgów – ostrzegł we środę UNICEF.

W najgorszym położeniu są dzieci z Azji Południowej – ponad 12 milionów zamieszkuje obszary, na których zanieczyszczenie sześciokrotnie przekracza bezpieczny poziom. W przypadku Azji wschodniej i Pacyfiku problem dotyczy dalszych czterech milionów.

Jak podkreślili przedstawiciele UNICEF, wdychanie powietrza zanieczyszczonego cząstkami stałymi może prowadzić do uszkodzenia tkanki mózgowej i zaburzać rozwój poznawczy dziecka. Prowadzi to do obniżenia jego inteligencji, osłabienia pamięci, gorszych wyników testów i innych problemów zarówno neurologicznych, jak i behawioralnych. Skutki mogą się utrzymywać przez resztę życia. Mózgi małych dzieci są szczególnie wrażliwe — mogą ulec uszkodzeniu pod wpływem dawki zanieczyszczeń mniejszej, niż w przypadku osoby dorosłej. Zagrożeniom sprzyja ponadto sposób, w jaki oddychają dzieci - oraz mniejsza odporność.

Jak wskazują cytowane przez UNICEF badania, cząstki stałe mogą wywoływać proces zapalny uszkadzając barierę krew-mózg, (która w normalnych warunkach chroni mózg przed toksynami). Ponadto niektóre specyficzne cząstki – na przykład magnetytu - mogą powodować stres oksydacyjny, który często jest przyczyną chorób neurodegeneracyjnych. Policykliczne węglowodory aromatyczne emitowane przez samochody przyczyniają się do utraty lub uszkodzenia istoty białej w mózgu istotę białą tworzą włókna, dzięki którym komunikują się komórki nerwowe z różnych części mózgu).

Zagrożenie pojawia się już w czasie ciąży. Najnowsze analizy wskazują, że zanieczyszczenia mogą przedostać się przez łożysko i wpływać na rozwijający się mózg dziecka.

Narastająca urbanizacja, brak odpowiedniej ochrony oraz działań zmniejszających zanieczyszczenie sprawiają, że zagrożenie będzie dotyczyło coraz większej liczby dzieci. Eksperci wzywają do ograniczania emisji, inwestowania w nowe źródła energii, tworzenia obszarów zieleni, szerszego stosowania masek oraz systemów oczyszczających powietrze. Dzieci nie powinny przemieszczać się w czasie godzin największego zanieczyszczenia powietrza.

W listopadzie smog w stolicy Indii – Delhi był tak niebezpieczny, że zamknięto wiele szkół. W północnych Chinach zanieczyszczenie powietrza skraca życie średni o trzy lata – wynika z szacunków ekspertów. Jak wykazują zdjęcia satelitarne, problem narasta także w miastach Afryki. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024