Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
12.12.2017 aktualizacja 14.12.2017

Można lepiej chronić ptaki przed kolizją z ekranami akustycznymi

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Umieszczenie na przezroczystych ekranach akustycznych matowej folii z nadrukiem z cienkich, poziomych czarnych pasków zmniejsza skalę śmiertelności ptaków wskutek kolizji z tymi ekranami. Potwierdziły to badania naukowców z PTOP i Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Aby ten problem ograniczyć, eksperci proponują nanoszenie na ekrany wzoru - cienkich poziomych czarnych pasków o szerokości 2 mm, rozmieszczonych co 28 mm. Nadrukowanie ich na matowej folii, którą następnie można umieścić na przezroczystych ekranach, skutecznie zapobiega kolizjom ptaków z ekranami.

"Metoda ta jest względnie tania, szybka i może być z powodzeniem stosowana w celu modyfikacji istniejących źle zabezpieczonych ekranów, np. z umieszczonymi na nich sylwetkami ptaków drapieżnych, które są całkowicie nieskuteczne, co również potwierdzają prezentowane badania" - zauważa w materiale przesłanym PAP Adam Zbyryt z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (PTOP).

Przypomina on, że wzór ten został zaprojektowany przez austriackich naukowców. Jego skuteczność testowano dotychczas jedynie w tzw. tunelu lotów. Przy wylocie znajdowały się dwie szyby położone obok siebie: jedna ze wzorem, a druga czysta. Przed nimi znajdowała się sieć ornitologiczna, która chroniła ptaki przed śmiertelnymi kolizjami. Badano wówczas, jaki procent wypuszczanych ptaków reaguje na testowany wzór - czyli wybiera niezabezpieczone okno. Wyniki tych badań okazały bardzo zadawalające i rekomendowano ten wzór jako skuteczną metodę do ochrony ptaków z przezroczystymi ekranami akustycznymi.

Aby sprawdzić skuteczność tego rozwiązania w praktyce, PTOP przeprowadziło badania w warunkach terenowych (w lasach w okolicy Białegostoku), na odcinku ekranów akustycznych w Białymstoku, zabezpieczonych cienkimi czarnymi poziomymi paskami nadrukowanymi na matowej folii samoprzylepnej. Okazało się, że skuteczność nowej metody jest jeszcze wyższa, niż w warunkach eksperymentalnych.

Po naklejeniu folii z czarnymi pasami na przezroczyste ekrany śmiertelność ptaków zmalała ponad 15 razy! Jak informują autorzy publikacji, przed modyfikacją i po jej wprowadzeniu średnia liczba śmiertelnych kolizji ptaków zmalała z 1,02 (na kilometr) - do 0,06, stwierdzonych podczas każdorazowej kontroli wszystkich ekranów objętych badaniami. Mniejsza była też liczba gatunków, które ginęły w czasie takich zderzeń - z 19 spadła do 4.

Adam Zbyryt podkreśla, że przetestowana metoda może być stosunkowo tanim, prostym i szybkim sposobem modyfikacji nieprawidłowo zabezpieczonych ekranów. Może być stosowany również na innych obiektach, jak np. przystanki autobusowe, gdyż ma dobry odbiór społeczny (umieszczenie tego wzoru na panelu zajmuje zaledwie 6,7 proc. jego powierzchni).

Zbyryt zaznacza, że kolizje z szklanymi obiektami architektonicznymi to drugi na świecie czynnik powodujących największą śmiertelność ptaków. "Z wyjątkiem całkowitego zniszczenia siedlisk, tafle szkła w postaci przezroczystych i odbijających światło okien mogą zabijać o wiele więcej ptaków, niż jakiekolwiek inne czynniki związane z aktywnością człowieka" - podkreślają autorzy publikacji, Adam Zbyryt z PTOP i Cezary Mitrus z Wydziału Zoologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie "Urban Ecosystems" (doi.org/10.1007/s11252-017-0717-7).

PAP - Nauka w Polsce

zan/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024