Nauka dla Społeczeństwa

25.04.2024
PL EN
14.01.2018 aktualizacja 14.01.2018

Małpy bonobo trzymają ze złośliwymi egoistami

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

W przeciwieństwie do ludzi, którzy preferują zazwyczaj towarzystwo osób o przyjaznym i życzliwym usposobieniu, szympansy karłowate (bonobo) wolą zadawać się z osobnikami nieuprzejmymi i niegrzecznymi – informuje czasopismo „Current Biology”.

Jak przypuszczają badacze z Uniwersytetu Duke’a, skłonność do wchodzenia w układy z jednostkami o nieprzyjaznym charakterze, mogącymi zajmować wysokie miejsca na drabinie społecznej, zapewnia małpom lepszy dostęp do pożywienia lub partnerów i chroni je przed potencjalnymi atakami ze strony bezwzględnych prześladowców.

Taka postawa może dziwić, bo bonobo, jedne z najbliższych krewnych człowieka, nie są z natury skłonne do przemocy i złośliwych zachowań.

W ramach jednego z eksperymentów prowadzonych na szympansach karłowatych żyjących w rezerwacie Lola Ya Bonobo w Demokratycznej Republice Konga (Afryka) naukowcy z Uniwersytetu Duke’a pokazywali zwierzętom krótkie filmiki, na których animowany bohater próbował wspiąć się na wzgórze. W pewnym momencie w kreskówce pojawiała się druga postać, która próbowała pomóc głównemu bohaterowi lub trzecia, która usiłowała mu przeszkodzić i zepchnąć go w dół.

Po obejrzeniu filmiku bonobo otrzymywały do wyboru dwa kawałki jabłka – jeden leżał pod wizerunkiem postaci pomocnej, a drugi pod wizerunkiem postaci złośliwej. Małpy chętniej sięgały po smakołyk „należący” do postaci złośliwej.

W innym eksperymencie szympansy oglądały skecz przedstawiający aktora upuszczającego zabawkę. Podczas gdy drugi aktor próbował oddać zabawkę prawowitemu właścicielowi, na scenę wkraczał trzeci aktor, który wykradał przedmiot. Zwierzęta ponownie musiały zdecydować od kogo przyjąć kawałek jabłka – od pomocnika, czy od złodzieja. Przeważnie wybierały złodzieja.

Wyniki eksperymentów zaskoczyły badaczy. Przecież już trzymiesięczne ludzkie dzieci odróżniają dobrych ludzi od złoczyńców i unikają kontaktu z tymi drugimi. Dlaczego bonobo, nasi krewni, postępują inaczej? Być może interpretują niegrzeczne zachowanie jako oznakę wysokiego statusu – uznali naukowcy, po czym postanowili to sprawdzić.

Tym razem pokazali małpom filmiki, na których animowany bohater usiłował zająć upragnione miejsce, a inne postaci albo mu ustępowały, albo zupełnie nim nie przejmowały. Szympansy zdecydowanie preferowały postaci bez skrupułów okupujące miejsce. Eksperyment potwierdził przypuszczenia badaczy. Bonobo dążyły do zawiązania sojuszu z tymi, których uważały za wysoko postawionych członków społeczeństwa. Było to z ich perspektywy najbardziej opłacalne działanie.

Oryginalny artykuł na temat badania znajdziemy pod adresem: 10.1016/j.cub.2017.11.061

(PAP)

ooo/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024