Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
26.02.2018 aktualizacja 26.02.2018

17,6 mln zł z unijnych środków dla Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Ponad 17,6 mln zł dofinansowania ze środków unijnych na stworzenie centrum badawczo-wdrożeniowego przemysłowych technik radiacyjnych CentriX otrzymało w poniedziałek Narodowe Centrum Badań Jądrowych. Dofinansowanie otrzymały też Instytut Matki i Dziecka i UW.

Umowy w sprawie dofinansowania podpisali w poniedziałek przedstawiciele województwa mazowieckiego i dofinansowanych jednostek naukowych. Łącznie 32 mln zł dofinansowania dla trzech instytucji pochodzi z finansowanego przez Unię Europejską Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020.

Za 17,6 mln zł w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) w Świerku powstanie laboratorium centralne, w którym realizowane będą badania nieniszczące (NDT – non destructive testing), przede wszystkim radiacyjne. Służą one m.in. do kontroli wyrobów, jakości dostaw surowcowych, kontroli technicznej obiektów infrastrukturalnych, procesów przemysłowych, a także kontroli infrastruktury produkcyjnej, co przyczynia się do zwiększenia efektywności ekonomicznej.

Jak podkreśla NCBJ w przesłanej PAP informacji prasowej, jednym z kluczowych elementów infrastruktury nowego centrum badawczo-wdrożeniowego CentriX ma być najnowocześniejszy modułowy akcelerator przyspieszający elektrony do energii 30 MeV. Niewielkie rozmiary akceleratora (w podstawowej konfiguracji jego długość wyniesie ok. trzech metrów) mają pozwolić na to, by stał się on podstawą do budowy w przyszłości mobilnych systemów relokowalnych wykorzystywanych w gospodarce.

Akcelerator będzie elementem Laboratorium Fast-X wchodzącego w skład projektu CentriX. Poza prześwietlaniem wysokoenergetycznym promieniowaniem RTG i neutronami, będzie ono oferowało także elektryczną tomografię pojemnościową. Laboratorium zostanie wyposażone w systemy detekcji i obrazowania, w tym obrazowania dynamicznego. Wśród nich znajdą się ultraszybkie detektory rentgenowskie pozwalające na obrazowane procesów z szybkością 100 tysięcy klatek na sekundę. Naukowcy w laboratorium będą także pracowali nad nowymi technologiami prześwietlania.

"Proszę sobie wyobrazić zdjęcie rentgenowskie lub obraz tomograficzny, który jest tysiąc razy dokładniejszy, widać na nim tysiąc razy więcej szczegółów, a pacjent otrzymał mniejszą niż obecnie dawkę promieniowania jonizującego” – opowiada cytowany w komunikacie prof. Sławomir Wronka z NCBJ. "Naukowcy już wiedzą jak to osiągnąć i budowane są pierwsze takie systemy. Dziś prawdopodobnie żaden lekarz radiolog nie umiałby prawidłowo zinterpretować tak dokładnego zdjęcia, ale w przyszłości się to zmieni. Na początku pożytek z nowych rozwiązań będą mieli inżynierowie pragnący zajrzeć w głąb swoich urządzeń" - dodaje.

W ramach projektu CentriX utworzone zostanie również laboratorium, w którym badane będą systemy detekcyjne. NCBJ zwraca uwagę na to, że detektory laboratoryjne w instytucjach naukowych są zwykle nieprzystosowane do pracy w warunkach przemysłowych, szczególnie tam, gdzie pomiaru trzeba dokonać szybko i precyzyjnie w ekstremalnych warunkach, np. wysokiej temperatury, dużej wilgotności czy wysokiego ciśnienia.

Ponadto częścią projektu będą też Laboratorium Stanowiska Badania Struktur Przyspieszających oraz Laboratorium Badań Nieniszczących. W tym pierwszym opracowywane i badane będą m.in. nowe struktury na potrzeby radiografii, natomiast w drugim będą wykonywane badania powierzchniowe i rozwijane powiązane z nimi technologie.

Całkowita wartość projektu CentriX wyniesie prawie 28 mln zł.

Instytut Matki i Dziecka za ponad 10,8 mln zł wsparcia otworzy Mazowieckie Centrum Badawczo-Rozwojowe Diagnostyki Matki i Dziecka. Będzie to innowacyjny na skalę światową ośrodek prac B+R. Centrum powstanie z dwóch jednostek instytutu – Zakładu Genetyki Medycznej i Zakładu Badań Przesiewowych i Diagnostyki Metabolicznej. Projekt zakłada wyposażenie go w wysokospecjalistyczną aparaturę badawczą do badań diagnostycznych z zakresu genetyki, diagnostyki wrodzonych wad metabolizmu (WWM) i przesiewu diagnostycznego noworodków. Pozwoli to na opracowanie ulepszonych oraz zupełnie nowych metod diagnostycznych. Dzięki nim ma zwiększyć się trafność diagnostyczna i zakres analizowanych parametrów. Możliwa będzie również szybsza wykrywalność chorób w ich wczesnym stadium.

Z kolei Uniwersytet Warszawski ponad 3,4 mln zł przeznaczy na utworzenie w bibliotece uniwersyteckiej sali wystawowej – Rembrandt na Powiślu. W ramach projektu wykonany zostanie remont pomieszczenia, m.in.: wymienione będą podłogi, okna, drzwi i istniejące obecnie przeszklenia. Powstanie system wentylacji i klimatyzacji, a także nowe instalacje sanitarne, elektryczne, teletechniczne i grzewcze. Sala będzie miała także nowe oświetlenie oraz dodatkowo oświetlenie gablot i ekspozycji. Realizacja projektu pozwoli w efektywny sposób wykorzystywać zgromadzone przez BUW unikatowe zbiory oraz zwiększy do nich dostęp. (PAP)

PAP - Nauka w Polsce

kflo/ ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024