Senacka komisja rekomenduje kilkanaście poprawek do ustaw reformujących uczelnie

W środę odbyło się posiedzenie senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, w trakcie którego rozpatrywano dwie ustawy, przyjęte w ubiegłym tygodniu przez Sejm: Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. Ustawa 2.0) oraz Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Komisja negatywnie zaopiniowała wniosek senatora Andrzeja Stanisławka (PiS) dotyczący przyjęcia obu ustaw bez poprawek. Rekomendowała zaś przyjęcie w sumie kilkunastu poprawek zarówno w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, jak i w przepisach ją wprowadzających.

Wśród rekomendowanych przez komisję poprawek do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce znalazła się poprawka dotycząca wymogów, które spełniać mają rektorzy uczelni niepublicznych. W jej myśl muszą oni posiadać co najmniej stopień doktora. Kolejna z przyjętych poprawek dotyczy zmodyfikowania ograniczeń wiekowych dla rektorów i członków senatu. Do tej pory mogły być to osoby, które nie ukończyły 67. roku życia do dnia rozpoczęcia kadencji. W myśl poprawki mogą być to również osoby posiadające tytuł profesora, które nie ukończyły 70. roku życia do dnia rozpoczęcia kadencji.

Inna z rekomendowanych poprawek wprowadza kolejne stanowisko nauczyciela akademickiego - docenta, a kolejna znosi możliwość zatrudniania doktora posiadającego wyłącznie osiągnięcia dydaktyczne na stanowisku profesora uczelni. Obecny w czasie obrad wiceminister nauk i szkolnictwa wyższego Piotr Mueller negatywnie odniósł się do tych poprawek.

Jako "dobrą" poprawkę Mueller określił tą, która znosi wymóg, by indywidualne studia międzydziedzinowe były dwuprofilowe i kilkupoziomowe. Komisja przychyliła się do głosu resortu i zaopiniowała ją pozytywnie.

Projekt ustawy zakładał, że m.in. członkiem rady uczelni i członkiem senatu uczelni może zostać osoba, która w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. nie pracowała i nie pełniła służby w organach bezpieczeństwa państwa (w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów) oraz nie współpracowała z tymi organami. Komisja zarekomendowała poprawkę, która wprowadza obowiązek lustracyjny wobec wszystkich nauczycieli akademickich i pracowników nauki.

To już kolejne rekomendowane przez senacką komisję poprawki do Ustawy 2.0. Sześć poprawek komisja zarekomendowała w poniedziałek. Sprawozdaniem komisji mają zająć się wszyscy senatorowie pod koniec obecnego posiedzenia senatu.

Nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym, nazywana też Konstytucją dla Nauki, ma zastąpić cztery obecnie istniejące: prawo o szkolnictwie wyższym, ustawę o zasadach finansowania nauki, ustawę o stopniach i tytule naukowym, a także ustawę o kredytach i pożyczkach studenckich. Ustawa ma wejść w życie 1 października 2018 r.

Ustawa uzależnia wiele możliwości uczelni (m.in. możliwości prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim i nadawania stopni naukowych) od kategorii naukowych, jakie szkoła wyższa uzyska we prowadzonych przez siebie dyscyplinach. Poza tym po reformach uprawnienia do prowadzenia studiów i nadawania stopni naukowych będą przypisane uczelniom, a nie ich jednostkom organizacyjnym. Planowany jest nowy podział dyscyplin - wzorowany na podziale proponowanym przez OECD. 

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

szz/ ekr/