Nauka dla Społeczeństwa

18.04.2024
PL EN
03.10.2018 aktualizacja 03.10.2018

List otwarty naukowców ws. zmian dotyczących mobilności w konkursach NCN

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Przeciwko zmianom w regulaminie konkursów Narodowego Centrum Nauki opowiadają się naukowcy w liście otwartym do władz NCN. Centrum wprowadziło we wrześniu br. zmiany, które prowadzić mają do większej mobilności naukowców po doktoracie.

Od momentu ogłoszenia we wrześniu br. konkursów, Rada NCN wprowadziła zmiany w zakresie finansowania etatów w grantach NCN. "Ustanowiono dodatkowy warunek dla osób ubiegających się o zatrudnienie na stanowiskach typu postdok. Nie mogą one być zatrudnione na podstawie umowy o pracę w podmiocie, w którym będzie realizowany projekt badawczy, w ciągu ostatnich 2 lat przed podjęciem pracy na stanowisku post-doc" - pisali przedstawiciele NCN we wrześniu w przesłanym PAP komunikacie.

"Zmiana ta ma na celu stworzenie warunków do wzrostu mobilności naukowców, zarówno krajowej, jak i zagranicznej. Umożliwienie współpracy z badaczami, reprezentującymi inne doświadczenia czy kulturę pracy, korzystnie wpływa na cały zespół naukowy i jakość prowadzonych badań" – wyjaśniał we wrześniu przewodniczący Rady NCN prof. Janusz Janeczek. 

O usunięcie z regulaminu nowych wymagań wobec postdoków apelują obecnie do Rady Naukowej NCN naukowcy w "Liście otwartym w sprawie usunięcia zapisu ograniczającego zatrudnienie na stanowisku typu postdok z Regulaminu przyznawania środków na realizację zadań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki".

W środę przed południem pod listem podpisanych było ponad 300 osób. Są to głównie naukowcy zajmujący się naukami biologicznymi i medycznymi. Wśród sygnatariuszy listu są m.in. prof. Janusz Bujnicki (Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej), dr hab. Magdalena Winiarska (Warszawski Uniwersytet Medyczny), dr hab. Piotr Sułkowski (UW) (to troje laureatów prestiżowych grantów ERC - Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych). Ale także prof. Stanisław Karpiński z SGGW, dr hab. Anna Ajduk (UW), prof. Paweł Golik (UW, Instytut Biochemii i Biofizyki PAN).

Sygnatariusza listu piszą: "Sukces zespołów badawczych opiera się na zachowaniu pewnej ciągłości pracy. W ośrodkach zachodnich taką ciągłość zapewniają osoby na etacie technicznym (lab technician, lab manager) bądź osoby z wieloletnim doświadczeniem na stanowisku typu post-doc (senior post-doc). W polskich jednostkach badawczych/akademickich brakuje takich stanowisk i jest to jeden z powodów, dla których realizacja projektów naukowych jest utrudniona".

Zdaniem autorów listu wprowadzony przez NCN zapis przyczyni się do zmniejszenia konkurencyjności polskiej nauki. Jak tłumaczą, NCN zabrania zatrudniania w projekcie osób, które pracując w danym podmiocie, często uczestniczą w fazie przygotowywania wstępnych eksperymentów. Osoby te są zaznajomione z metodami badawczymi i literaturą, istotnymi dla realizacji grantu. Autorzy listu uważają, że zakaz zatrudniania tych osób spowolni badania i przyczyni się do obniżenia ich jakości.

Sygnatariusze listu zwracają uwagę, że realizacja projektu naukowego to proces wieloletni. Zaczyna się od postawienia hipotezy, potem następuje przeprowadzenie wstępnych eksperymentów i optymalizacja metod badawczych. Następnie wykonuje się właściwe doświadczenia, sprawdza hipotezę i publikuje wyniki. Ich zdaniem punkt z regulaminu NCN uniemożliwi postdokom uczestniczenie w całości tego procesu i zahamuje ich rozwój zawodowy.

"Wymuszone pozbywanie się z grup badawczych doświadczonych specjalistów wiąże się z ogromnym marnotrawstwem i jest wyjątkowo nierozsądną strategią" - oceniono w liście.

Autorzy dokumentu uważają, że zmiana w regulaminie NCN nie jest odpowiednim środkiem do zwiększenia rotacji kadry badawczej.

"Prawdziwą mobilność gwarantuje jedynie prowadzenie badań na najwyższym poziomie naukowym, zapewnienie młodej kadrze właściwego mentoringu oraz możliwości rozwoju. Dodatkowo wspierają ją rozwiązania systemowe, usuwające realne przeszkody dla swobodnego przemieszczania się między różnymi ośrodkami naukowymi np. ułatwiony dostęp do lokalnej infrastruktury (do mieszkań, żłobków, przedszkoli, czy szkół)" - skomentowano w liście.

"Obawiamy się, że wprowadzona w Regulaminie zmiana nie skłoni młodych naukowców do mobilności, tylko zniechęci do pracy naukowej. Takie posunięcie NCN utrudnia, a właściwie uniemożliwia, realizację projektów naukowych na najwyższym światowym poziomie, a więc może przynieść efekt odwrotny od oczekiwanego" - piszą.

I apelują do Rady Naukowej NCN o wykreślenie nowego przepisu. 

PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

lt/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024