Astronomowie uzyskali mapę temperatury Europy, księżyca Jowisza
Mapa temperatury na powierzchni Europy uzyskana przy pomocy sieci radioteleskopów ALMA. W tle fragment zdjęcia Jowisza wykonanego przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), S. Trumbo et al.; NRAO/AUI NSF, S. Dagnello; NASA/Hubble.
Dzięki sieci radioteleskopów ALMA naukowcom udało się opracować termiczną mapę jednego z księżyców Jowisza – Europy. Księżyc ten ma być jednym z celów misji JUICE, szykowanej przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA).
O najnowszych wynikach badań prowadzonych przy pomocy sieci radioteleskopów Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), poinformowało Amerykańskie National Radio Astronomical Observatory (NRAO). Tym razem nie dotyczyły dalekich radiogalaktyk, a obiektu w Układzie Słonecznym.
Przy pomocy ALMA naukowcy uzyskali cztery obrazy Europy o rozdzielczości blisko 200 kilometrów. Taka skala pozwala już na analizę związków pomiędzy różnicami temperatury a dużymi strukturami geologicznymi na powierzchni księżyca.
"Obrazy z ALMA są bardzo ciekawe, bowiem dostarczają pierwszej globalnej mapy emisji termicznej na Europie. A ponieważ Europa jest oceanicznym światem z potencjalną aktywnością geologiczną, rozkład temperatury na powierzchni wzbudza duże zainteresowanie, gdyż może dać wskazówki, w których miejscach występuje taka aktywność" - tłumaczy Samantha Trumbo, planetolog z California Institute of Technology (Caltech), pierwsza autorka publikacji, która ukazała się w "Astronomical Journal".
Obecnie naukowcy sądzą, że na Europie pod cienką warstwą lodu znajduje się ocean słonej wody. Powierzchnia księżyca jest stosunkowo młoda, jej wiek ocenia się na 20 do 180 milionów lat, co oznacza, iż występuje tam jakiś proces geologiczny lub termiczny, jak na razie nie zidentyfikowany.
Mapę temperatury można było opracować, ponieważ - w przeciwieństwie do teleskopów optycznych, które rejestrują światło słoneczne odbite od powierzchni obiektu - radioteleskopy pracujące w zakresie fal milimetrowych (takie jak ALMA), wykrywają naturalną emisję termiczną od ciał, które są względnie zimnymi obiektami, takimi jak komety, planetoidy, księżyce. W swoim najcieplejszym miejscu Europa ma temperaturę minus 160 stopni Celsjusza.
Sieć radioteleskopów ALMA składa się z 66 anten o średnicach 12 i 7 metrów, pracujących na płaskowyżu Chajnantor w Chile. ALMA jest projektem prowadzonym wspólnie przez Europę, Amerykę Północną i Azję Wschodnią. Europa jest reprezentowana przez Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), do którego należy Polska.
Księżyc Europa ma być jednym z celów badań dla szykowanej przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) misji Jupiter Icy Moon Explorer (JUICE). Start sondy planowany jest na 2022 roku, a dotarcie do Jowisza na 2029 r. W misję tę jest zaangażowania Polska, poprzez Centrum Badań Kosmicznych PAN.
Europa jest czwartym co do wielkości księżycem Jowisza i jednym z większych w Układzie Słonecznym. O istnieniu księżyca Europa wiadomo od 1610 roku. Obiekt ma średnicę 3122 km, a Jowisza obiega co 3,5 dnia. (PAP)
cza/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
