Spekulacje na temat obiektu ‘Oumuamua, jako fragmentu statku obcej cywilizacji

‘Oumuamua (1I/2017 U1) to obiekt, który wleciał do Układu Słonecznego z przestrzeni międzygwiazdowej. Wykryto go ponad rok temu, 19 października 2017 r., przy pomocy teleskopu Pan-STARRS-1. Komunikaty o obserwacjach wydały wtedy m.in. Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), NASA i inne instytucje naukowe.

Poza prędkością i orbitą wskazującą na pochodzenie międzygwiazdowe, obiekt ma też inną ciekawą cechę: jest bardzo wydłużony. Pierwsze oceny kształtu wskazywały na stosunek boków nawet dziesięć do jednego, jednak później oceny kształtu nieco zweryfikowano (obiekt raczej nie jest aż tak długi).

Wśród naukowców trwa dyskusja czy ‘Oumuamua to planetoida czy może kometa. Trwają też analizy, z którego układu może oryginalnie pochodzić obiekt albo w jaki sposób mógł zostać wyrzucony w przestrzeń międzygwiazdową. W tych badaniach biorą udział także polscy astronomowie m.in. z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Instytutu Obserwatorium Astronomiczne UAM w Poznaniu oraz Centrum Badań Kosmicznych PAN.

W szczególności zaobserwowano, iż przyspieszenie obiektu nie zgadza się z przewidywaniami. ‘Oumuamua obecnie oddala się od Słońca, ale na jej ruch wpływają dodatkowo jakieś efekty inne niż oddziaływanie grawitacyjne. Może to być aktywność kometarna, albo ciśnienie promieniowania.

Właśnie kwestię ciśnienia promieniowania porusza najnowsza praca o ‘Oumuamua, która wzbudziła w ostatnich dniach zainteresowanie mediów. Shmuel Bialy oraz Abraham Loeb z Harvard Smithsonian Center for Astrophysics opublikowali online wstępną wersję artykułu pt. „Could solar radiation pressure explain `Oumuamua`s peculiar acceleration”. Tekst został zamieszczony 26 października w serwisie arXiv, który służy do publikowania wstępnych wersji prac naukowych, z których później niektóre są zamieszczane w czasopismach naukowych (bywa też tak, że prace pojawiają się tam w momencie przyjęcia do druku przez dane czasopismo). Najnowsza wersja tekstu pochodzi z 1 listopada.

W artykule dwaj badacze analizują czy ciśnienie promieniowania może być źródłem nietypowego przyspieszenia ‘Oumuamua. Dowodzą iż tak, ale obiekt powinien mieć wtedy mały stosunek masy do powierzchni, czyli być cienki. W dalszej części zastanawiają się, jakie obiekty mogą mieć takie własności i m.in. rozważają czy obiekt może być sztucznego pochodzenia.

Ciśnienie promieniowania to ciśnienie wywierane na powierzchnię przez promieniowanie elektromagnetyczne, które na nią pada. Autorzy wskazują, że technologia wykorzystująca ciśnienie promieniowania, jako napęd jest znana ludzkości i takie żagle słoneczne są konstruowane np. w ramach projektów IKAROS czy Starshot Initiative. W artykule rozważają hipotezę czy ‘Oumuamua może być żaglem słonecznym ze statku innej cywilizacji, a właściwie jego fragmentem – kosmicznym śmieciem, który mógł np. zostać wyrzucony ze swojego układu podobnie jak planetoidy czy komety.

Wskazują też na inną opcję – próbnika celowo wysłanego przez obcą cywilizację w okolice Ziemi. Jednak Bialy i Loeb przyznają, iż aktualnie brak możliwości zweryfikowania hipotezy o sztucznym pochodzeniu ‘Oumuamua – obiekt oddala się od Słońca i jest poza zasięgiem wykonywania zdjęć przez teleskopy, ani nie można wysłać do niego ziemskiej sondy kosmicznej. Mają nadzieję, że w przyszłości odkrycia większej liczby obiektów przybywających spoza Układu Słonecznego pozwolą na lepsze poznanie ich własności i rozwianie wątpliwości co do naturalnego lub sztucznego pochodzenia ‘Oumuamua.

Oryginalny artykuł dwóch naukowców można znaleźć pod adresem https://arxiv.org/pdf/1810.11490.pdf (PAP)

cza/ ekr/