Nauka dla Społeczeństwa

19.03.2024
PL EN
23.03.2019 aktualizacja 23.03.2019

Naukowcy wyjaśnili kwestię smaku

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Udało się zlokalizować odczuwanie poszczególnych smaków przez korę mózgową– informuje „Nature Communications”.

Dużo wcześniej naukowcy ustalili szczegóły dotyczące lokalizacji w mózgu ośrodków wzroku, słuchu i innych zmysłów. Smak pozostawał słabiej zbadany, zwłaszcza gdy chodzi o lokalizację odczuwania poszczególnych smaków - słodkiego, słonego, kwaśnego czy gorzkiego.

Odczuwanie smaku wiąże się z aktywnością wielu części mózgu, odpowiadających na przykład za upodobania smakowe czy wspomnienia związane z posiłkami. Utrudnia to odróżnienie aktywności związanej z samym odczuwaniem smaku od wynikającej z niego przyjemności czy skojarzeń.

Podczas badań naukowcy z Cornell University, Columbia University oraz University of Colorado korzystali z funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) oraz nowej metody analizy statystycznej.

Smak odczuwany jest głównie w korze wyspy - starszej części kory mózgowej, która rozdziela płaty czołowe i skroniowe. Kora wyspy już wcześniej uważana była za główny obszar odczuwania smaku. Odpowiada ona również za empatię, odczuwanie emocji czy odbiór sygnałów z narządów. Jednak w odczuwaniu smaku uczestniczą także struktury wchodzące w skład sąsiednich płatów - wieczko (operculum) czołowe, wieczko ciemieniowe oraz kora oczodołowo-czołowa.

Porównując działanie różnych związków wywołujących podobne doznania smakowe (na przykład słodycz glukozy ze słodkim smakiem sukralozy) naukowcy wykazali, że wyspa reprezentuje “jakość” smaku (na przykład słodycz), a nie tylko rozpoznaje konkretne związki chemiczne.

„Kora wyspy reprezentuje doświadczenia z naszych ciał - powiedział prof. Adam Anderson z Cornell University, główny autor badań. - Zatem smak jest trochę podobny do postrzegania naszych własnych ciał, które bardzo różni się od innych zewnętrznych zmysłów - wzroki, dotyku, słuchu czy węchu”.

Poprzednie prace wykazały, że sąsiednia część wyspy przetwarza informacje pochodzące z wnętrza ciała - na przykład serca i płuc. Zdaniem naukowców różne smaki oraz odczuwane w związku z nimi przyjemności mogą odzwierciedlać zapotrzebowanie organizmu na określone składniki odżywcze.

W porównaniu z wcześniejszymi badaniami na zwierzętach, które wykazały wyraźne skupiska aktywacji podstawowych smaków w mózgu, wyniki nowych badań ujawniają bardziej złożoną mapę smakową w ludzkim mózgu - ten sam obszar reprezentuje różne smaki, jednak reaguje na nie w różny sposób. Lokalizacja aktywnego obszaru jest też różna u poszczególnych osób.

Zeszłoroczne badania naukowców z Columbia University prowadzone na myszach wykazały, że w ich przypadku to ciało migdałowate mózgu nadaje smakowi wartość pozytywną lub negatywną. Po zakłóceniu działania ciała migdałowatego myszy reagowały na czystą wodę jakby była atrakcyjnie słodka – lub odpychająco gorzka.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024