Rondel neolityczny pod Biskupinem ponownie badany
Mapa magnetyczna przedstawiające rondel neolityczny. fot. PROTON-ARCHEO.
<strong>W lipcu 2008 roku prof. Włodzimierz Rączkowski, dzięki wykonanej prospekcji lotniczej, odkrył w rejonie Biskupina pierwszy znany na terenie Polski rondel neolityczny. To gigantyczna, prawie 100-metrowej średnicy owalna konstrukcja składająca się z dwóch wałów ziemnych, użytkowana 5-6 tysięcy lat temu w celach kultowo - astronomicznych</strong>. W tym roku specjaliści z firmy PROTON-ARCHEO przeprowadzili w jej obrębie badania geofizyczne i pomiary topograficzne, w wyniku których opracowano wstępną rekonstrukcję niezwykłego obiektu w postaci trójwymiarowej animacji. Prace wykonano na zlecenie dyrektora Muzeum Archeologicznego w Biskupinie, Wiesława Zajączkowskiego.
Badania geomagnetyczne obszaru ponad hektara zajęły jeden dzień. Wykonano je przy pomocy magnetometru pompowanego optycznie G858G, który mierzy wartość całkowitą pola magnetycznego.
Odkryto szereg pradziejowych obiektów towarzyszących założeniu ceremonialnemu - zarówno wewnątrz jak i poza nim. W obrębie wewnętrznego pierścienia zlokalizowano pozostałości po drewnianym obiekcie o prostokątnym planie.
Trudno w tym momencie jednoznacznie ustalić, czy opisywane obiekty pochodzą z czasów funkcjonowania rondla. Aby to ustalić niezbędne jest pobranie próbek celem ich datowania.
Dzięki badaniom geofizycznym udało się również ustalić, że główne wejście do obiektu znajdowało się w jego zachodniej części. To pusta przestrzeń w obrębie dwóch wałów. W północnej i południowo - zachodniej części założenia otwór przejściowy znajdował się tylko w wewnętrznym wale.
Badania ukazały także, że rondel prawdopodobnie uległ niszczącej działalności ognia. Ślady po tym wydarzeniu widoczne są w południowo - zachodniej części obiektu.
Jak zauważa Porzuczek, dzięki badaniom magnetycznym możliwe jest dokonanie odkryć, które mogą być nieuchwytne dla tradycyjnych metod archeologicznych.
Badania geofizyczne poprzedzono wykonaniem numerycznego modelu terenu wykonanego (NMT) z pomocą GPS RTK. Precyzyjna rekonstrukcja trójwymiarowa założenia ceremonialnego możliwa była też dzięki zamówionej, dokładnej fotografii satelitarnej terenu.
"W miejscach wykrycia rowów wymodelowano je komputerowo, zaś w miejscu przypuszczalnej palisady wstawiono wirtualną palisadę. Dodatkowo w miejscach, gdzie na badaniach magnetycznych wykryto przerwy w rowach i palisadzie, wykonano identyczne przerwy w wizualizacji. Wykonana animacja nie jest więc tylko luźnym wyobrażeniem stanowiska, ale została wykonana w oparciu o aktualnie dostępne informacje" - wyjaśnia Porzuczek.
Należy zaznaczyć, iż obecny stan wiedzy uzyskano tylko i wyłącznie dzięki metodom bezinwazyjnym tzn. prospekcji lotniczej i badaniom geomagnetycznym. Rozszerzenie badań metodami nieinwazyjnymi wokół rondla nie tylko metodą geomagnetyczną powinno dostarczyć nowych informacji na temat badanego terenu.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
bsz
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
