Nauka dla Społeczeństwa

25.04.2024
PL EN
22.04.2011 aktualizacja 22.04.2011

Powstała książka o badaniach nad najstarszymi czworonogami

<strong>Dzieje badań nad ewolucją czworonogów oraz dokumentację odkrycia śladów tetrapoda - najstarszego czworonożnego zwierzęcia lądowego, którego ślady odkryto w kamieniołomie pod Kielcami, będzie można poznać dzięki książce &quot;Na tropach praczworonoga w Górach Świętokrzyskich&quot;. </strong>Autorami publikacji są odkrywcy tropów tetrapoda - geolog Piotr Szrek z Państwowego Instytutu Geologicznego oraz biolog Grzegorz Niedźwiedzki z Uniwersytetu Warszawskiego. Praca powinna trafić do księgarń pod koniec kwietnia. Będzie można ją kupić także w księgarni internetowej Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego, które opublikowały książkę.

Jak podkreślił w rozmowie z PAP Szrek, publikacja przeznaczona dla naukowców powinna zainteresować także szersze grono odbiorców - została napisana językiem popularno-naukowym.

W początkowych rozdziałach autorzy przedstawili światową historię badań nad czworonogami oraz same zwierzęta i skamieniałości, jakie pozostawiły. Opisano także sposób w jaki mogła przebiegać ewolucja czworonogów i jak zmieniały się poglądy badaczy na temat wyjścia kręgowców z wody na ląd.

Ostatni rozdział przynosi informacje o badaniach przeprowadzonych w Górach świętokrzyskich. Jest bogato ilustrowany rysunkami oraz zdjęciami z wykopalisk, przedstawiającymi m. in. tropy czworonogów.

Szrek i Niedźwiedzki odkryli skamieniałości i odciski stóp tetrapodów, w nieczynnym kamieniołomie Zachełmie pod Kielcami, który jest dziś rezerwatem.

Ślady są starsze o ok. 18 mln lat od najstarszych tego typu skamieniałości znanych nauce. Z pierwszych tetrapodów wywodzą się płazy, gady, ptaki i ssaki. Znalezisko pochodzi z okresu dewońskiego, sprzed 395 mln lat.

Naukowcy poinformowali o odkryciu w styczniu 2010 r. Wyniki badań opublikowali na łamach prestiżowego tygodnika naukowego "Nature". Za swoje odkrycie zostali uhonorowani m. in. Nagrodą Prezesa Rady Ministrów.

Do wizerunku tetrapoda będzie nawiązywał logotyp Świętokrzyskiego Szlaku Archeo-Geologicznego. Szlak, który ma powstać do końca 2011 r. połączy 20 najciekawszych obiektów geologicznych i archeologicznych w województwie świętokrzyskim, m. in.: Centrum Geoedukacji w Kielcach, rezerwat archeologiczny w Krzemionkach Opatowskich i obiekty geologiczne gminy Chęciny.

Władze gminy Zagnańsk, gdzie znajduje się kamieniołom Zachełmie, będą starały się o dofinansowanie z UE projektu zagospodarowania rezerwatu ze śladami tetrapodów. W planach jest m. in. budowa pawilonu paleontologicznego. Dziś o odkryciu informują tablice ustawione przy kamieniołomie, a dojazd do rezerwatu oznakowano dla turystów. BAN

PAP - Nauka w Polsce

tot/bsz

Zapisz się na newsletter
Copyright © Fundacja PAP 2024