15 tys. lat temu gwałtownie podniósł się poziom oceanów

Tempo podnoszenia się poziomu wód w oceanach nie było stałe, odbywało się raczej skokowo. Związane było ze spływaniem wody z czap lodowych.

Naukowcy z francuskiego ośrodka naukowego CEREGE oraz uniwersytetów w Tokio i Oksfordzie postanowili wyjaśnić tajemnicę gwałtownego przyboru oceanów sprzed prawie 15 tys. lat. Wyniki swoich badań opublikowali na łamach tygodnika "Nature".

Przede wszystkim badacze potwierdzili zaistnienie takiego epizodu w dziejach naszej planety. Dotąd bowiem nie wszyscy specjaliści byli przekonani, że miał on miejsce. Ponadto, ustalono chronologię i intensywność tego procesu.

Jego początek datowano na 14 tys. 650 lat temu. Okazało się, że częściowo współwystępuje on z tzw. okresem Boellingu – krótkotrwałą fazą ocieplenia. W tym czasie poziom wód oceanicznych na całym świecie podniósł się o 14 m. Trwało to mniej niż 350 lat.

Oznacza to, że rocznie przybór wód oceanicznych wynosił 40 mm. Dla porównania, dzisiaj poziom oceanów podnosi się o 3 mm rocznie.

Naukowcy analizowali rdzenie pobrane z raf koralowych na Tahiti i w Polinezji. Korale z tych raf i atoli są znakomitymi wskaźnikami zmian poziomu oceanów i klimatu.

Badacze uważają, że za wzrost poziomu oceanów odpowiedzialne było również topnienie lodowców na Antarktydzie (do 50 proc. udziału). Dotąd uważano, że woda, która wówczas dostała się do oceanów, pochodziła wyłącznie z półkuli północnej.

W ostatnim stuleciu poziom wód oceanicznych podnosił się 1.5-2 mm rocznie. Badania satelitarne z ostatnich dwóch dekad wskazują na 3 mm rocznie.

Niektóre najnowsze prognozy przewidują, że do 2100 r. poziom wód w oceanach wzrośnie o ok. 60-180 cm. Modele zależą od założonego poziomu emisji gazów cieplarnianych.

Wyższy poziom wody w oceanach niesie zagrożenie dla ogromnej części ludzkości – blisko trzy mld ludzi na Ziemi zamieszkuje wybrzeża lub strefy w odległości mniejszej niż 200 km od morza.(PAP)

krx/ agt/