Sir John Bertrand Gurdon - zdradził filologię dla biologii
PAP/EPA © 2012 / JOHN OVERTON / CAMBRIDGE UNIVERSITY
Laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny jako pierwszy udowodnił, że nawet dojrzała komórka ciała zdolna jest do przekształcenia w inne rodzje komórek i wskazał drogę do klonowania zwierząt . Zanim został biologiem - studiował filologię.
Brytyjski biolog, sir John Bertrand Gurdon urodził się 2 października 1933 w Dippenhall (Wielka Brytania. Uczęszczał do Eton College. Początkowo studiował na Oksfordzie filologię klasyczną, jednak porzucił te studia na rzecz zoologii.
W roku 1960 zrobił doktorat na uniwersytecie oksfordzkim i pracował na tamtejszym wydziale zoologii. Następnie trafił na staż do California Institute of Technology (Caltech). W roku 1972 przeniósł się na brytyjski uniwersytet w Cambridge, gdzie został profesorem. Obecnie pracuje w Gurdon Institute w Cambridge.
Od roku 1971 jest członkiem najstarszego na świecie towarzystwa naukowego - istniejącego od roku 1660 brytyjskiego Royal Society. W roku 1995 uzyskał tytuł szlachecki. W roku 2004 na jego cześć Wellcome Trust/Cancer Research UK Institute for Cell Biology and Cancer zmienił nazwę na Gurdon Institute. Jest laureatem licznych nagród i medali - w tym przyznanej w roku 2009 amerykańskiej Albert Lasker Basic Medical Research Award. Nagroda Laskera często poprzedza przyznanie nagrody Nobla, co i tym razem się potwierdziło.
Pionierskie prace Gurdona dotyczą przeszczepu jądra komórkowego oraz klonowania. Przeszczep jądra komórkowego był przedmiotem jego pracy doktorskiej. W roku 1958 udało mu się pobrać nienaruszone jądro komórkowe z komórki jelita kijanki żaby Xenopus i zastąpić nim jądro komórki jajowej. W ten sposób uzyskał identyczną genetycznie kopię kijanki - sklonował ją. Kontynuował te badania w California Institute of Technology.
Eksperymenty Gurdona wzbudziły uwagę środowiska naukowego. Narzędzia i techniki pozwalające na transfer jądra, które opracował, nadal są używane. Samo określające identyczną genetycznie kopię organizmu słowo "klon" wywodzące się z greckiego słowa oznaczającego gałązkę, było w użyciu już od początku XX wieku. Jednak w roku 1963 brytyjski biolog J.B. Haldane, opisując wyniki badań Gurdona jako jeden z pierwszych użył słowa "klon" w odniesieniu do zwierzęcia - w tym przypadku żaby.
Najnowsze badania Gurdona skupiały się na analizie sygnałów wymienianych pomiędzy komórkami w trakcie procesu ich różnicowania się. Starał się również wyjaśnić mechanizmy umożliwiające "przeprogramowanie" jądra komórkowego, między innymi demetylację przeszczepionego DNA. Dowiódł, że wyspecjalizowaną komórkę ciała można "cofnąć" w rozwoju i sprawić, że rozwinie się z niej cały organizm - choć nie zawsze jest to tak łatwe, jak w przypadku kijanek. (PAP)
pmw/ tot/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
