Drzewa nie rosną wyżej, bo liście im nie pozwalają

Kaare Jensen z Harvard University i Maciej Zwieniecki z University of California, Davis porównali 1925 gatunków drzew – ich liście miały od kilku milimetrów do ponad metra długości. Jak się okazało, wielkość liści była najbardziej zróżnicowana w przypadku drzew stosunkowo niskich.

Naukowcy uważają, że wyjaśnieniem może być działanie roślinnego "układu krążenia". Cukry wytwarzane w liściach krążą w sieci rurkowatych komórek zwanych rurkami sitowymi lub floemem. Im większe liście, tym szybciej mogłyby krążyć cukry- jednak floem w łodydze, gałęziach czy pniu staje się wąskim gardłem, toteż powiększanie liści jest opłacalne tylko do pewnego momentu. W przypadku wysokich drzew trudności z transportem są szczególnie duże – dlatego liście muszą być małe.

Jak wynika z dołączonych do artykułu równań, przy wysokości około 100 metrów górna granica wielkości liścia zbliża się do dolnej, toteż wytworzenie liści na większej wysokości przestaje być możliwe.

Za najwyższe drzewo wszechczasów (za stroną www.mojedrzewa.pl) uważany jest eukaliptus królewski (Eucalyptus regnans), ścięty w 1885 r. w Mt. Baw Baw w Australii, który miał mierzyć 143 metry. Ścinane w XIX wieku w USA mamutowce olbrzymie (Sequoiadendron giganteum) sięgały 135 metrów. Obecnie najwyższe odnotowane drzewo (odkryte dopiero w roku 2010) to sekwoja wiecznie zielona (Sequoia sempervirens) nazwana "Hyperion" o wysokości 115,61 metra, rosnąca w parku narodowym Redwood w Kalifornii.

Najwyższym drzewem w Polsce była według dostępnych danych "Gruba Jodła" (jodła pospolita, Abies Alba) rosnąca na stoku Babiej Góry, powalona przez wiatr w roku 1914. Obecnie trzy najwyższe drzewa w Polsce to dwa świerki pospolite (Picea abies) mające 51,8 metra (w Białowieskim Parku Narodowym oraz w Rycerce Górnej w woj. śląskim) i jodła pospolita (Abies alba) – w Świętokrzyskim Parku Narodowym. (PAP)

pmw/ agt/