Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
29.01.2013 aktualizacja 29.01.2013

Żuk gnojarz kieruje się światłem Drogi Mlecznej

Żuk gnojarz - owad o skromnych zwojach mózgowych i najprawdopodobniej mizernych zdolnościach obliczeniowych – orientuje się w terenie, odnosząc kierunek własnego marszu do położenia Drogi Mlecznej – informują naukowcy w "Current Biology".

Oczy żuka gnojarza są za słabe, by rozróżniać na niebie poszczególne konstelacje. W swoich wędrówkach bierze on jednak pod uwagę proporcję ciemności i światła, jakie dociera do Ziemi od gwiazd tworzących naszą galaktykę. Dzięki temu, tocząc kulkę nawozu, żuki nie błądzą i nie wchodzą w drogę konkurencji.

"To, w jakim kierunku się poruszają, jest żukom gnojarzom raczej obojętne. Ważne jest jedno: wziąć, co swoje i szybko się oddalić od nawozu i pozostałych zainteresowanych" – tłumaczy prof. Marcus Byrne z Wits University w Johannesburgu (RPA), cytowany w serwisie "Science Daily".

Byrne i jego współpracownicy już wcześniej dowiedli, że żuki gnojarze znajdują kierunek dzięki Słońcu, Księżycowi i ich spolaryzowanemu światłu. Potwierdzili to, zakładając owadom "czapeczki", które blokowały dostęp światła do oczu. Odkryli również, że żuki, aby zorientować się, co do kierunku, wspinają się na kule, by stamtąd lokalizować dostępne źródła światła.

Tego, że żuki korzystają ze światła Drogi Mlecznej, dowiedziono w kolejnych eksperymentach, przeprowadzonych w uczelnianym planetarium, udającym nocne niebo. Teraz naukowcy podejrzewają, że wśród różnych źródeł światła żuki mają swoje bardziej i mniej ulubione. Jeśli mają do dyspozycji jednocześnie Księżyc i światło gwiazd - prawdopodobnie kierują się tylko jednym z nich.

Naukowcy sugerują również, że centrum naszej galaktyki jest zbyt odległe, by odnoszenie się do niego pozwalało żukom dokładnie kształtować marszrutę. Raczej pilnują tylko, by – pchając kulę - nie zataczać kręgów. Inaczej jest z ćmami, które krążąc wokół świecy znajdują się tak blisko źródła światła, że są w stanie zachowywać względem niego stały kąt ruchu.

Już wcześniej stwierdzono, że według gwiazd kierunek znajdują niektóre inne gatunki zwierząt. Żuk gnojarz jest jednak pierwszym, które - jak zaobserwowano – korzysta z galaktyki w całej jej okazałości. (PAP)

zan/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024