Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
04.06.2013 aktualizacja 04.06.2013

Prawdopodobnie uzyskano bezpośrednie zdjęcie planety pozasłonecznej

Za pomocą teleskopu VLT astronomowie wykonali zdjęcie obiektu, który najprawdopodobniej jest planetą spoza Układu Słonecznego odległą od nas o około 300 lat świetlnych – ogłosiło Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), do którego należy teleskop.

Astronomowie znają już prawie tysiąc planet, jednak prawie wszystkie z nich nie są obserwowane bezpośrednio, a o ich istnieniu wiemy jedynie na podstawie obserwacji efektów, jakie wywierają na swoje otoczenie. Bezpośrednio sfotografowanych planet jest kilkanaście, wobec czego każde nowe zdjęcie jest bardzo istotne.

Jak wynika z najnowszych badań grupy, którą kieruje Julien Rameau (Institut de Planetologie et d\'Astrophysique de Grenoble, Francja), naukowcom udało się sfotografować najlżejszą z bezpośrednio zaobserwowanych planet. Obiekt ma szacowaną masę od 4 do 5 razy większą niż Jowisz.

Prawdopodobna planeta jest widoczna jako słaba plamka blisko gwiazdy HD 95086. Obserwacje wskazują, że porusza się po niebie razem z gwiazdą. Jej odległość od gwiazdy jest 56 razy większa niż dystans Ziemia-Słońce (lub dwa razy większa niż odległość Neptun-Słońce). Sama gwiazda jest bardzo młoda, ma od 10 do 17 milionów lat, co oznacza według astronomów, że planeta najprawdopodobniej uformowała się z dysku gazowo-pyłowego otaczającego gwiazdę.

Na podstawie jasności gwiazdy i odległości planety od niej, astronomowie szacują, że temperatura powierzchniowa egzoplanety HD95086 b powinna wynosić około 700 stopni Celsjusza. Według badaczy warunki te umożliwiają występowanie w atmosferze pary wodnej oraz metanu.

Obiekt został sfotografowany za pomocą NACO, instrumentu optyki adaptywnej pracującego na 8,2-metrowym Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Obserwatorium ESO Paranal w Chile. Dzięki NACO astronomowie uzyskują bardzo ostre obrazy, dzięki usuwaniu zaburzających efektów powodowanych przez atmosferę ziemską. Poaz tym zastosowano technikę „differential imaging”, która pozwoliła poprawić kontrast pomiędzy słabą planetą, a oślepiająco jasną gwiazdą.

Warto wspomnieć, że za pomocą teleskopu VLT uzyskano dziewięć lat temu pierwsze w historii bezpośrednie zdjęcie egzoplanety – planetarnego towarzysza okrążającego brązowego karła 2M1207. Najnowszego odkrycia dokonał ten sam zespół naukowców.

W badaniach brali udział naukowcy z Francji, Szwajcarii, Niemiec, Chile, Włoch, Holandii i Stanów Zjednoczonych. Artykuł naukowy opisujący wyniki badań ukaże się w czasopiśmie „Astrophysical Journal Letters”. (PAP)

cza/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024