Naukowcy tropią wilka... w psie

Naukowcy badali genomy współczesnych psów i wilków, pochodzących z tych części świata, które uznaje się za ośrodki udomowienia psów. Według nich rozmaite psy są ze sobą spokrewnione bliżej, niż z wilkami, i to niezależnie od tego, z jakich regionów geograficznych pochodzą badane zwierzęta.

Naukowcy wnioskują również, że część identycznych fragmentów genomu współczesnych psów i wilków nie jest schedą po wspólnych przodkach, ale wynikiem ich krzyżowania się już po udomowieniu psów.

Historia udomowienia psów jest bardziej skomplikowana, niż przywoływana często wersja, według której pierwsi rolnicy przygarnęli kilka posłusznych, przyjaźnie nastawionych wilków, które z czasem stały się ulubionymi towarzyszami człowieka - twierdzą autorzy badania. Ich zdaniem pierwsze psy żyły raczej już wśród myśliwych i zbieraczy, a dopiero później przystosowały się do nowego, rolniczego trybu życia ludzi.

"Udomowienie psów jest bardziej złożone, niż zwykliśmy sądzić" - zauważa jeden z autorów badania, John Novembre z Wydziału Genetyki Człowieka na University of Chicago. - W tej analizie nie dostrzegliśmy dowodów przemawiających wyraźnie za modelem multiregionalnym (zgodnie z którym psy zostały udomowione w kilku miejscach na ziemi jednocześnie - PAP), albo jednorazowego pochodzenia od jednego ze współczesnych, badanych przez nas wilków. To czyni kwestię udomowienia psów wielce intrygującą".

Do swoich wniosków naukowcy doszli dzięki badaniom sekwencji genomów trzech wilków szarych: z Chin, Chorwacji i Izraela. Miejsca te reprezentują trzy regiony, w których - jak się uważa - mogło dojść do udomowienia psów. Zbadali też genomy dwóch ras: basenji (psów pochodzących z Afryki środkowej), i dingo z Australii. Oba te regiony były historycznie izolowane od współczesnych populacji wilków. Oprócz wilków i psów naukowcy sekwencjonowali też genom szakala złocistego, służącego jako przedstawiciel zwierząt, które od wspólnej linii przodków oddzieliły się w innym momencie, niż psy i wilki.

Analizy genomów basenji i dingo (jak i opisanego wcześniej genomu boksera, pochodzącego z Europy) pokazały, że rasy psów są ze sobą spokrewnione ściślej, niż z którykolwiek z nich - z wilkami. Podobna reguła obowiązywała wśród wilków, mimo że pochodziły z różnych części ziemi.

Jak podkreśla Novembre, z danych tych wyłania się nieco inna historia, niż oczekiwano. Naukowcy spodziewali się bowiem, że wszystkie trzy psy okażą się blisko spokrewnione z jedną z linii wilków. Albo że każdy z psów będzie spokrewniony z wilkiem pochodzącym z pokrewnego mu regionu (np. pies basenji - z wilkiem z Izraela czy dingo z wilkiem z Chin). Wyniki wskazują jednak na to, że wszystkie psy pochodzą od zwierzęcia o wiele starszego, przodka wspólnego dla nich i dla wilków.

"Mogła istnieć inna linia wilków, z której wyłoniły się te psy, a która później wymarła" - mówi badacz. - Kiedy więc teraz zastanawiamy się, z którymi wilkami psy są najbliżej spokrewnione - nie będzie to żaden z trzech badanych, gdyż są to wilki, których linie powstały nie tak dawno. A tu chodzi o zwierzę znacznie starsze, dla którego współczesne wilki nie są najlepszą reprezentacją". (PAP)

zan/ ula/