Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
25.05.2015 aktualizacja 25.05.2015

Nie żyje matematyk John Nash, pierwowzór bohatera "Pięknego umysłu"

Fot. PAP/EPA/ HAAKON MOSVOLD LARSEN Fot. PAP/EPA/ HAAKON MOSVOLD LARSEN

Amerykański matematyk John Nash, którego życie stanowiło podstawę filmu "Piękny umysł" z Russellem Crowe'em, zginął w wypadku samochodowym w New Jersey w wieku 86 lat. Śmierć poniosła także jego żona Alicia - poinformowała w niedzielę amerykańska policja.

Małżeństwo jechało taksówką, której kierowca stracił w sobotę po południu panowanie nad pojazdem podczas próby wyminięcia innego auta i uderzył w barierę ochronną w okolicy Monroe Township, na północny wschód od Trenton - podała policja stanowa. Kierowca taksówki został ranny, trafił do szpitala.

Według policji matematyk i jego o cztery lata młodsza żona zostali wyrzuceni z samochodu, co sugeruje, że nie mieli zapiętych pasów.

Małżeństwo mieszkało w Princeton w New Jersey.

Kariera Johna Forbesa Nasha Jr. związana była z Uniwersytetem Princeton oraz Massachusetts Institute of Technology. W pracy naukowej zajmował się zagadnieniami teorii gier, badającej modele zachowania w przypadku rywalizacji. W 1994 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii za zastosowanie teorii gier w ekonomii; wyróżnieniem podzielił się z Reinhardem Seltenem i Johnem Harsanyim.

Rektor Uniwersytetu Princeton Christopher Eisgruber oświadczył, że osiągnięcia Nasha stanowiły \"inspirację dla pokoleń matematyków, ekonomistów i naukowców, którzy byli pod wpływem jego błyskotliwych i przełomowych dokonań w teorii gier\". Podkreślił, że historia życia matematyka i jego żony Alicii \"poruszyła miliony czytelników i kinomanów, którzy podziwiali ich odwagę w obliczu trudnych wyzwań\".

Na historii życia matematyka, który zmagał się ze schizofrenią paranoidalną, oparty został film \"Piękny umysł\" (\"A Beautiful Mind\") z 2001 roku. Sam Nash mówił, że film jest \"artystyczną\" interpretacją, dającą wgląd w istotę choroby, ale nie oddającą wprost jej przebiegu. W filmie pominięto również niektóre wątki biograficzne, np. wcześniejszy związek Nasha, z którego miał syna. Obraz został uhonorowany czterema Oscarami, m.in. za najlepszy film i za najlepszą reżyserię dla Rona Howarda, oraz Złotym Globem, również m.in. w kategorii najlepszego filmu.

Nash poślubił pochodzącą z Salwadoru Alicię Larde w 1957 roku, gdy był wschodzącą gwiazdą w dziedzinie matematyki. Mniej więcej w tym samym czasie u naukowca ujawniła się choroba. Nashowie rozwiedli się po kilku latach, a w 2001 roku ponownie pobrali. W wywiadzie wideo zamieszczonym na stronie noblowskiej Nash mówił, że - jak to określił - \"psychiczne zaburzenia\" utrzymywały się u niego \"bardzo długo, jakieś 25 lat\", ale ostatecznie był w stanie wrócić do zwykłych czynności i pracy naukowej i w tym sensie był niezwykłym przypadkiem.

Russell Crowe, który wcielił się w filmowego Nasha, przekazał na Twitterze wyrazy współczucia rodzinie. \"Wspaniałe partnerstwo. Piękne umysły, piękne serca\" - napisał.

Kilka dni temu John Nash odebrał w Norwegii prestiżową Nagrodę Abela przyznawaną przez Norweską Akademię Nauk i Literatury. Nagrodę przyznano za \"wkład w teorię nieliniowych cząstkowych równań różniczkowych i jej zastosowania w analizie geometrycznej\".

Louis Nirenberg, który otrzymał to wyróżnienie wraz z Nashem, powiedział, że był on świetnym matematykiem i \"w pewnym sensie geniuszem\". (PAP)

ksaj/ mc/

arch.

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024