Toruń/ Zmarł wybitny historyk prof. Andrzej Tomczak
Zmarł prof. Andrzej Tomczak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, wybitny znawca historii nowożytnej i archiwistyki; miał 94 lata - poinformował w czwartek rzecznik uczelni dr hab. Marcin Czyżniewski.
Tomczak urodził się 12 września 1922 r. w Biesiekierzu (Łódzkie). Naukę w Liceum Humanistycznym przerwała mu druga wojna światową, ale kontynuował ją na tajnych kompletach. Działał w konspiracji, najpierw w Związku Walki Zbrojnej, a następnie w Armii Krajowej. Po zdaniu matury sam uczył młodzież w konspiracyjnym gimnazjum.
W 1945 r. rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Łódzkim, jednak z powodu działalności konspiracyjnej szybko znalazł się pod obserwacją UB. Po roku za swoim mistrzem prof. Ludwikiem Kolankowskim, przeniósł się do Torunia. Studia łączył z pracą na stanowisku asystenta i działalnością na rzecz wciąż organizującego się uniwersytetu m.in. przywoził z ziem zachodnich książki dla uczelnianej biblioteki.
Po uzyskaniu doktoratu władze polityczne zmusiły go do opuszczenia UMK. Wrócił do Łodzi, gdzie podjął pracę w Wojewódzkim Archiwum Państwowym. Po zmianach politycznych w kraju, w 1957 r. wrócił do Torunia i podjął pracę w Katedrze Archiwistyki i Nauk Pomocniczych. W 1964 r. uzyskał habilitację, a wkrótce objął kierownictwo specjalizacji archiwistycznej na Wydziale Humanistycznym.
Dzięki zaangażowaniu prof. Tomczaka i licznym kontaktom naukowym z uczelniami i archiwami w Polsce i za granicą archiwistyka stała się jednym z filarów toruńskiej szkoły historycznej. Na początku lat 70. zeszłego wieku Instytut Historii stał się Instytutem Historii i Archiwistyki, jedyną wówczas taką jednostką w kraju.
W 1974 r. Tomczak uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1981 r. profesora zwyczajnego. Na emeryturę przeszedł w 1992 r., wciąż jednak aktywnie prowadząc badania naukowe i zajęcia ze studentami.
Dorobek naukowy profesora liczy ponad 350 pozycji dotyczących archiwistyki, w tym organizacji i historii archiwów, historii politycznej Polski w XVI w., geografii historycznej i kartografii. Szczególne miejsce wśród jego prac zajmuje "Zarys dziejów Archiwów Polskich".
Prof. Tomczak brał udział w seminariach organizowanych przez papieża Jana Pawła II w Castel Gandolfo.
Był członkiem m.in. Polskiej Akademii Umiejętności, Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, Rady Archiwalnej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Aktywnie działał na rzecz upamiętnienia dziejów konspiracji w okresie II wojny, działał w Fundacji Archiwum Armii Krajowej, zasiadał w Głównej Komisji Badania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu.
W 2014 r. został doktorem honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego, a w 2015 r. macierzysta uczelnia uhonorowała go szczególnym wyróżnieniem Convallaria Copernicana (Konwalia Kopernikańska).
Dziadek uczonego Kazimierz Twardowski (1866-1938) był wybitnym filozofem, profesorem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a stryj Kazimierz Tomczak (1883-1967) był biskupem sufraganem łódzkim. (PAP)
rau/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
