Fizyka celnego rzucania

Zdolność do celnego rzucania jest umiejętnością wyłącznie ludzką. Nasi polujący przodkowie nauczyli się miotać kamienie i włócznie. Choć małpy także potrafią rzucać (zwłaszcza odchodami), rzadko udaje im się trafić.

Jak wykazali badający akt rzucania prof. Madhusudhana Venkadesana z Yale University oraz Lakshminarayanan Mahadevan z Harvardu, szybsze rzuty – zarówno strzałką do tarczy, jak i papierową kulką do kosza - są zwykle mniej precyzyjne.

Szybko lecący obiekt - na przykład piłka - porusza się niemal po linii prostej, co zwiększa wpływ wszelkich błędów dotyczących kąta, pod którym jest wyrzucany. Wolniejszy ruch po zakrzywionym torze jest niezbyt wrażliwy na niewielkie błędy kątowe. Dlatego przy wyrzucaniu papierka do pobliskiego kosza najlepiej nadać mu niewielką prędkość.

W sportach takich, jak koszykówka czy rzucanie strzałkami do tarczy, optymalna strategia jest kompromisem pomiędzy niezbędną szybkością a precyzją. Na przykład doświadczeni zawodnicy wyrzucają strzałki z prędkością około 5,5 metra na sekundę, wypuszczając strzałkę 17 do 37 stopni przed osiągnieciem przez ramię pozycji pionowej. Natomiast w krykiecie wskazane są szybsze rzuty. W przypadku koszykówki rzadziej stosowany "babciny rzut" ("the granny throw") od dołu jest nieco bardziej precyzyjny, niż typowy rzut znad głowy.

Mniej teoretyczne podejście ma były amerykański fizjolog i pastor dr David Adamovich. W wieku 50 lat odkrył u siebie wrodzony talent do rzucania nożami. Obecnie zarabia w ten sposób na życie, występując jako "The Great Throwdini" miotający wielkie noże myśliwskie, siekiery i tomahawki. Jest posiadaczem 25 rekordów w najszybszym i najprecyzyjniejszym rzucaniu (na przykład rekord Guinessa: 102 noże wbite wokół stojącego człowieka w ciągu jednej minuty). Gorzej radzi sobie z łapaniem lecących noży - 25 w ciągu minuty (także rekord świata). (PAP)

pmw/ zan/