Retro, festyny i fandomy - raporty ze światów współczesnej kultury
Przystanek Woodstock, Mazurska Noc Kabaretowa i portal Wizaż.pl - choć wydaje się, że rzeczy tych nie łączy absolutnie nic, każda jest wyrazem życia kulturalnego współczesnych Polaków. Tomasz Szlendak i Krzysztof Olechnicki zapraszają czytelników do wspólnej refleksji nad różnymi, częstokroć skrajnie odmiennymi, sposobami uczestnictwa we współczesnej kulturze.
Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa PWN.
Dwóch socjologów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika udało się w podróż po Polsce, zarówno tej prawdziwej, jak i wirtualnej. Odwiedzali wszelkiego rodzaju imprezy rozrywkowe, od Przystanku Woodstock, przez Mazurską Noc Kabaretową, aż po IX Borzęckie Święto Grzyba. Przeprowadzili badania różnorodnych polskich społeczności internetowych, kulturowych nisz funkcjonujących w sieci: poświęconego urodzie portalu Wizaż.pl, skupiającej miłośników fantastyki Gildii czy Polskiego Portalu Piwowarskiego. Rezultatem prac prof. Tomasza Szlendaka i dra hab. Krzysztofa Olechnickiego jest książka "Nowe praktyki kulturowe Polaków" - studium życia kulturalnego współczesnych Polaków.
"Polacy po 1989 roku znaleźli się w okolicznościach zarówno silnej dominacji kultury konsumpcyjnej, jak i presji nowego modelu czasu kulturowego" - piszą autorzy we wprowadzeniu do książki. Według nich, Polacy nieustannie dzisiaj krążą pomiędzy czasem w rozumieniu tradycyjnym, traktowanym jako wartość ekonomiczna i nieustannie uciekającym - a modelem czasu funkcjonującym m.in. podczas imprez rozrywkowych, które pozwalają na oderwanie się od codzienności.
"Konsumpcja w wersji polskiej oraz nowy reżim czasu sterujący pracą i niepracą nie pozostały bez wpływu na uczestnictwo Polaków w kulturze, przy czym ewolucja modelu zachowań kulturowych, jaka już się dokonała i jaka wciąż się dokonuje, ma charakter dwutorowy. Pierwszy kierunek to nurt wielozmysłowego konsumowania karnawałowej kultury popularnej, drugi - to +ciche+ działania wewnątrz wirtualnych subświatów kulturowych, będące wyrazem niezadowolenia z dominujących praktyk kulturalnych" - dodają autorzy.
"Tradycyjne praktyki - np. czytanie książek w domu albo uważne słuchanie płyt - w obliczu nowego rytualizmu kultury wydarzeniowej oraz ekspansji alternatywnych subświatów kultury stają się automatycznie nieuczestnictwem. To jednak nie oznacza, że są niefunkcjonalne, ponieważ pomagają (...) gromadzić kapitał kulturowy użyteczny i wartościowy w subświatach".
Szlendak i Olechnicki łączą w analizie uczestnictwa Polaków w kulturze swoje - pozornie niezwiązane - zainteresowania badawcze. Pierwszy z nich prowadzi badania nad przemianami obyczajów, aktywnością kulturalną, seksualnością i jakością życia. Drugiego interesują możliwości metod wizualnych, antropologia społeczna, socjologia internetu i nowe ruchy społeczne. W rezultacie powstała pozycja, która może zainteresować nie tylko socjologów, lecz także kulturoznawców, animatorów kultury oraz tych, którzy odpowiadają za ofertę kulturalną.
Tomasz Szlendak jest dyrektorem Instytutu Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; Krzysztof Olechnicki z kolei kieruje Zakładem Badań Kultury w tym samym instytucie. Obaj naukowcy są byłymi stypendystami Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej oraz tygodnika "Polityka".
PAP - Nauka w Polsce
kflo/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
