Ryjówkom na zimę kurczy się głowa
Fot. Fotolia
Objętość mózgoczaszki ssaków z rodziny ryjówkowatych maleje w okolicach zimy nawet o 20 proc. Na wiosnę głowa tych zwierząt wraca (prawie całkowicie) do poprzedniego rozmiaru – informuje czasopismo „Current Biology”.
Naukowcy z Instytutu Maxa Plancka (Niemcy) wykazali, że w zależności od pory roku głowa oraz inne części ciała ryjówek zmieniają swoją wielkość. Chociaż zjawisko kurczenia się mózgoczaszki (o około 20 proc.) w sezonie zimowym i jej rozrastania (o około 15 proc.) w sezonie letnim – tzw. fenomen Dehnela – zaobserwowano wśród tych gryzoni już wcześniej, niemieccy badacze po raz pierwszy udokumentowali je na przykładzie pojedynczych osobników.
Specjaliści analizowali zdjęcia rentgenowskie zrobione 12 schwytanym ryjówkom w różnych porach roku – zimą, wiosną i latem. W trakcie badań ustalili, iż u zwierząt w okresie zimowym dochodzi nie tylko do skurczenia mózgoczaszki, ale również do zmniejszenia masy narządów wewnętrznych, skrócenia kręgosłupa, a nawet obniżenia masy mózgu o 20-30 proc.
Naukowcy podejrzewają, że zjawisko to ma na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię w okresie, gdy o pożywienie nie jest łatwo. Ryjówki nie zapadają w sen zimowy i mają szybki metabolizm, więc mechanizm polegający na kurczeniu się różnych części ciała pozwala im sporo zaoszczędzić.
Nie wiadomo do końca, w jaki sposób przebiega u tych zwierząt proces zmiany rozmiaru mózgoczaszki i jak wpływa to na ich funkcje poznawcze. Rezultaty badania sugerują, że w sezonie zimowym część tkanki pomiędzy szwami czaszkowymi ulega wchłonięciu, podczas gdy na wiosnę tkanka kostna po prostu odrasta. Więcej informacji na ten temat dostarczą prawdopodobnie przyszłe badania.
O badaniu naukowców z Instytutu Maxa Plancka możemy przeczytać na stronie: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2017.08.055 (PAP)
ooo/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
