Nauka dla Społeczeństwa

19.03.2024
PL EN
19.05.2019 aktualizacja 19.05.2019

Jak uniknąć demencji - pierwsze zalecenia WHO

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Nie pomagają witaminy w pigułkach i nie ma pewności, czy pomocne są ćwiczenia umysłowe, ale warto zadbać o dietę, więcej ćwiczyć, unikać nadmiernego spożycia alkoholu i pozbyć się nałogu palenia tytoniu – takie są zalecenie WHO pozwalające uniknąć demencji.

Demencja, której najczęstszą postacią jest choroba Alzheimera, to jedno z największych wyzwań zdrowotnych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) po raz pierwszy publikuje zalecenia pozwalające zmniejszyć ryzyko zachorowania na to schorzenie mózgu.

Według WHO demencja występuje już u 50 mln ludzi na świecie. Prof. Maria Barcikowska z Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie uważa, że na różnego typu choroby otępienne cierpi około 500 tys. Polaków, w tym 310 tys. naszych rodaków ma chorobę Alzheimera.

Nie ma skutecznych leków na demencję, niektóre z nich mogą ewentualnie opóźnić rozwój choroby Alzheimera, pod warunkiem, że zostaną zastosowane we wczesnym etapie jej rozwoju. Z niektórych badań wynika jednak, że stylem życia można zapobiec jednej trzeciej przypadków demencji lub opóźnić jej rozwój i pojawienie się pierwszych objawów.

WHO proponuje, żeby przede wszystkim być aktywnym fizycznie - przez co najmniej 150 minut tygodniowo. To mogą być ćwiczenia, spacery, jazda na rowerze, jak i prace domowe. Po drugie zaś, należy pozbyć się nałogu palenia tytoniu, który jest szkodliwy dla całego organizmu, w tym również dla mózgu.

Na trzecim miejscu umieszczono prawidłowe odżywienia się, w tym przestrzeganie np. diety śródziemnomorskiej. Chodzi jednak głównie o to, żeby spożywać jak najwięcej warzyw i owoców oraz ryb. Zaleca się także unikanie nadmiernego spożycia alkoholu.

WHO nie zaleca zażywanie witamin w tabletkach, bo nie ma dowodów, że chronią one mózg. Sprzeczne są też wyniki badań dotyczących tego, czy ćwiczenia umysłowe zmniejszają ryzyko demencji. Warto jednak je stosować, bo mogą poprawiać pamięć i sprawność intelektualną. Ważna jest jakkolwiek aktywność umysłowa, najlepiej stosowana przez całe życie.

Przed demencją mogą chronić kontakty społeczne, z krewnymi i przyjaciółmi, choć w tej sprawie również nie ma jednoznacznych badań naukowych. Nie ma natomiast wątpliwości, że trzeba unikać nadwagi i otyłości oraz leczyć nadciśnienie tętnicze krwi. Osoby cierpiące na cukrzycę powinny zadbać o właściwy poziom cukru we krwi. Należy też zadbać o właściwy poziom cholesterolu.

Konsultant krajowy w dziedzinie periodontologii i prezes Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego prof. Renata Górska zaleca, żeby zadbać również – czego nie ma jeszcze w rekomendacjach WHO – o higienę jamy ustnej. Chodzi o to, że schorzenia zapalne przyzębia mogą zwiększać ryzyko udaru mózgu i zawału serca, jak również choroby Alzheimera.

Zgadza się z tym prof. Barcikowska. „Wiemy, że choroba przyzębia jako przewlekły bakteryjny proces zapalny, powoduje patologiczne zmiany w układzie krążenia oraz cukrzycę, udary mózgu, wzmaga także procesy miażdżycowe” – podkreśla.

Zdaniem specjalistki w niektórych krajach spada zachorowalność na chorobę Alzheimera, co może być związane z poprawą stylu życia. „Badania epidemiologiczne wykazały, że liczba chorych na to schorzenie w Szwecji, Anglii, Niemczech i USA spadła o 8 proc., natomiast spodziewany jest wzrost przypadków w krajach o niskim i średnim dochodzie narodowym” – dodaje. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024