Nauka dla Społeczeństwa

19.03.2024
PL EN
21.07.2019 aktualizacja 21.07.2019

Satelita Gaia pokazuje galaktyczną poprzeczkę Drogi Mlecznej

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Międzynarodowy zespół astronomów po raz pierwszy zaprezentował oparty na pomiarach kształt tzw. poprzeczki znajdującej się w centrum naszej galaktyki. Badacze dokonali tego łącząc informacje przesłane przez kosmiczny teleskop Gaia z wynikami obserwacji naziemnych.

Celem europejskiej misji Gaia jest stworzenie dokładnej, trójwymiarowej mapy Drogi Mlecznej.

Różnorodne obszary astronomii przeszły małą rewolucję dzięki udostępnieniu w ubiegłym roku drugiej serii wyników uzyskanych dzięki temu programowi. Stworzony wtedy katalog zawiera m.in. informacje dotyczące jasności, pozycji i ruchu ponad miliarda gwiazd.

Jednak według naukowców to dopiero początek. Katalog ten powstał bowiem na podstawie 22 pierwszych miesięcy pracy satelity. Tymczasem działa on już od ponad 5 lat i może jeszcze przeszukiwać niebo przez kilka kolejnych lat.

Tymczasem autorzy pracy opublikowanej w piśmie „Astronomy & Astrophysics” połączyli wyniki dostarczone dotąd przez sondę z rezultatami uzyskanymi z naziemnych obserwatoriów. W ten sposób uzyskali dane o położeniu 150 mln gwiazd w umykających wcześniejszej analizie odległościach od Słońca.

„Dzięki drugiej serii danych dostarczonych przez sondę Gaia, mogliśmy zbadać gwiazdy w promieniu 6,5 tys. lat świetlnych od Słońca. Nowy katalog pozwala nam na rozszerzenie tej <> aż trzykrotnie i sięgnięcie aż do centrum Drogi Mlecznej” - wyjaśnia współautorka badania dr Cristina Chiappini z Instytutu Leibniza ds. Astrofizyki w Poczdamie.

W środku galaktyki dane pokazują galaktyczną poprzeczkę - dużą, rozciągniętą strukturę z trójwymiarową dystrybucją gwiazd.

„Wiemy, że Droga Mleczna, podobnie jak inne spiralne galaktyki ma poprzeczkę, ale dotąd mieliśmy tylko pośrednie dowody na jej istnienie, czerpane z prowadzonych w podczerwieni obserwacji ruchu gwiazd i pyłu. To pierwszy raz, kiedy możemy zobaczyć galaktyczną poprzeczkę w trójwymiarowym modelu opartym na pomiarach odległości między gwiazdami” - dodaje badaczka.

Dzięki dalszym obserwacjom naukowcy chcą zrozumieć historię naszej galaktyki - jak powstała i ewoluowała.

„Nadal niejasne jest, jak powstała poprzeczka - duże skupisko gwiazd i gazu z dużą prędkością, w sztywnym układzie krążące wokół centrum galaktyki. Jednak dzięki sondzie Gaia oraz planowanym na niedaleką przyszłość misjom powinno udać się nam to zrozumieć” - podkreśla dr Chiappini.

Naukowcy czekają np. na dane z programów Apache Point Observatory Galaxy Evolution Experiment (APOGEE-2), 4-metre Multi-Object Survey Telescope (4MOST) oraz WHT Enhanced Area Velocity Explorer (WEAVE).

Na 2021 rok zaplanowane jest natomiast udostępnienie trzeciej serii danych zgromadzonych przez sondę Gaia.

Więcej informacji tutaj i tu.

(PAP)

mat/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024