Stres uniemożliwia efektywne planowanie
Fot. Fotolia
Pod wpływem stresu ludzie nie są w stanie sprawnie korzystać z informacji zapisanych w pamięci do efektywnego planowania działań – wynika z badania zamieszczonego na łamach czasopisma „Current Biology”.
Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda (USA) wykazali, że stres zaburza funkcjonowanie części mózgu związanych z pamięcią i planowaniem. Uczestnicy odczuwający napięcie psychiczne gorzej radzą sobie w zadaniach nawigacyjnych.
„Stres może pozbawiać zdolności do korzystania z systemów poznawczych leżących u podstaw pamięci i zachowania zorientowanego na cel, które umożliwiają rozwiązywanie problemów szybciej, sprawniej i skuteczniej” – mówi prof. psychologii Anthony Wagner, jeden z autorów badania.
W ramach badania ochotnicy poznawali układ ulic w 12 wirtualnych miastach. W pewnym momencie otrzymywali polecenie, by z punktu, w którym się znajdują, dostali się do określonego miejsca. Część uczestników informowano, że niezależnie od tego, jak będzie im szło, doznają delikatnego szoku elektrycznego (sytuacja wzbudzająca stres). Pozostali mogli się przemieszczać bez poczucia zagrożenia. Naukowcy monitorowali pracę ich mózgu za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI).
Okazało się, że uczestnicy, którzy mogli się swobodnie przemieszczać, radzili sobie znacznie lepiej. Efektywniej rozplanowywali trasę, korzystali ze skrótów - ewidentnie polegali na informacjach zapamiętanych podczas poprzednich wycieczek. Badani, którzy obawiali się niespodziewanego wstrząsu, nawigowali mniej sprawnie. Poruszali się prawie wyłącznie wzdłuż znanych uliczek, wolniej docierali do celu.
Obrazowanie mózgu pokazało, że zestresowani uczestnicy mieli mniej aktywny hipokamp – strukturę mieszczącą pamięć przestrzenną – i płat czołowo-ciemieniowy – miejsce wskazujące na wykorzystanie procesów poznawczych do osiągania celu.
„To tak jakby nasz mózg przechodził w niskopoziomowy stan funkcjonowania umysłowego, co przekłada się na ograniczoną zdolność do planowania” – wyjaśnia koordynator eksperymentu dr Thackery Brown.
Naukowcy chcą kontynuować badania w odniesieniu do seniorów, aby sprawdzić, jak u nich wygląda relacja pomiędzy stresem, pamięcią i planowaniem. Pierwsze testy prowadzone na grupie osób w wieku od 65 do 80 już się rozpoczęły.
Więcej informacji na temat badania można znaleźć pod adresem: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2020.03.006. (PAP)
ooo/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
