Poszukiwania najstarszych śladów górskiego pasterstwa

Już 5 tys. lat p.n.e. pojawili się w górach środkowej Europy pierwsi pasterze.

Odkrycie wielu nowych stanowisk osadniczych z neolitu i początków epoki brązu, z okresu od 5 do 3 tys. lat p.n.e. - to bilans zakończonych już polsko-niemieckich badań w górach Harz.

POCZĄTKI ZASIEDLANIA GÓR

Jak mówi kierujący badaniami doc. Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN http://archeolog.iaepan.edu.pl/ naukowcy szukali śladów związanych z początkami zasiedlania tych gór.

Najpierw pojawiało się tam sezonowe pasterstwo. W góry zapuszczali się także poszukiwacze skał i minerałów nadających się do wyrobu kamiennych narzędzi.

\"Odkryliśmy w Baste w zachodniej części Harzu na wysokości 700 m kopalnię nefrytu - będącego w neolicie surowcem do wyrobu siekierek\" - mówi Valde-Nowak.

Badania - przy współpracy Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz Dolnosaksońskiego Urzędu Ochrony Zabytków (Niedersaechsisches Landesamt fuer Denkmalpflege) w Hanowerze - były prowadzone w maju i czerwcu.

POLSKO-NIEMIECKI PROGRAM

Prace w Harzu były częścią realizowanego od kilku lat dużego polsko-niemieckiego programu obejmującego poszukiwania najstarszych śladów pasterstwa w górach środkowej Europy.

W badaniach uczestniczy kilka polskich i niemieckich placówek naukowych, m.in. Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Instytut Botaniki PAN http://www.ib-pan.krakow.pl/, Uniwersytet Wrocławski http://www.uni.wroc.pl/ oraz niemieckie uniwersytety z Norymbergi http://www.uni-erlangen.de/ i Stuttgartu http://www.uni-stuttgart.de/

Wcześniej przez kilka lat prowadzono badania w Sudetach. Penetrowano m.in. Góry Sowie, Stołowe, Rudawy Janowickie.

W Niemczech badania obejmowały Schwarzwald, Las Bawarski, Jurę Szwabską.

Dotychczasowe badania wykazują, że góry obfitujące w różnego rodzaju kamienne surowce wykorzystywane do wyrobu broni i narzędzi od najdawniejszych czasów przyciągały ludzi.

Są liczne ślady sezonowych obozowisk w miejscu wydobywania i obróbki tych surowców. Stosunkowo wcześnie pojawili się w górach sezonowi pasterze.

* Nauka w Polsce - Andrzej Markert *

30 lipca 2004