Nowe wzorce formowania rodziny w Polsce
<strong>Wzorce zachowań związanych z formowaniem rodzin i płodnością, które ujawniły się w Polsce po 1990 r., a także ich przyczyny społeczno-ekonomiczne i wpływ na zadowolenie z życia zbada dr Anna Matysiak z Instytutu Statystyki i Demografii w Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej</strong>. Jej projekt badawczy zostanie sfinansowany ze środków programu LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
"Wyżej wymienione przemiany w procesie formowania rodziny zaobserwowano najwcześniej w krajach Europy Północnej i Zachodniej. Polska została nimi objęta stosunkowo późno, tj. dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych" - mówi badaczka.
Wylicza, że najintensywniej przebiegały w Polsce zmiany w procesie płodności. Urodzeń jest coraz mniej, spadły one do poziomu znacznie poniżej prostej zastępowalności pokoleń oraz opóźnianiu decyzji o urodzeniu dziecka.
"Ponadto, Polska doświadczyła silnego wzrostu bezdzietności do poziomu najwyższego wśród krajów post-socjalistycznych. Początkowo zmianom płodności towarzyszyły jedynie niewielkie zmiany w procesie formowania związków czy posiadania dzieci poza małżeństwem, jednak w ostatnim czasie procesy te uległy przyspieszeniu" - obserwuje dr Matysiak.
Naukowiec planuje określić, na ile zachodzące przemiany w formowaniu rodziny są wynikiem preferencji i wyborów związanych z nowymi możliwościami realizowania własnych planów oraz przemian wartości i postaw, a na ile są one wymuszone przez warunki społeczno-ekonomiczne. Wśród istotnych warunków wymienia ograniczenia nakładane na młode osoby przez funkcjonowanie rynku pracy, dostępność mieszkań lub sytuację materialną. Jej projekt ma również pokazać, w jaki sposób zmiany zachodzące w formowaniu rodziny wpływają na satysfakcję jednostki z życia.
"Jak dotychczas pytania te nie znalazły odpowiedzi. Tymczasem są one ważne z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, prowadzenie życia rodzinnego niezgodnego z aspiracjami jednostki, ale wymuszonego uwarunkowaniami społeczno-ekonomicznymi może skutkować wzrostem niezadowolenia oraz obniżeniem dobrostanu psychicznego jednostki" - tłumaczy dr Matysiak.
Jej zdaniem, to z kolei może się odbić na jej sytuacji rodzinnej a także na możliwościach uczestnictwa w rynku pracy czy stanie zdrowia.
"Drugi powód wiąże się z prowadzoną polityką rodzinną - wdrażanie polityk niezgodnych z aspiracjami jednostki, np. ukierunkowanych na podnoszenie dzietności w sytuacji braku zainteresowania w społeczeństwie posiadaniem większej liczby dzieci, raczej nie przyniesie pożądanych skutków, a zatem będzie nieefektywną alokacją zasobów" - przekonuje naukowiec.
Wyniki badań zostaną wykorzystane do stworzenia rekomendacji dla polityki ukierunkowanej na likwidację strukturalnych barier tworzenia rodzin oraz na umożliwienie jednostkom lepszego wykorzystania ich potencjału i osiągnięcia większej satysfakcji z życia.
W pierwszej edycji programu "Lider" zainicjowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wybrano 23 spośród 202 zgłoszonych wniosków. Laureaci wykazali, że są przygotowani do podjęcia samodzielnej pracy badawczej wraz z utworzonymi przez siebie zespołem nad projektem, który znajdzie zastosowanie w praktyce. Na jego realizację każdy z nich otrzyma nawet do 1 mln zł. KOL
PAP - Nauka w Polsce
agt/ kap/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
