Eksperci: bez rozwiązania systemowego symulujemy naukę zawodu
Dobre kształcenie zawodowe w Państwowych Wyższych Szkołach Zawodowych (PWSZ) nie może odbyć się bez systemu praktyk. Bez rozwiązań systemowych jedynie symulujemy naukę zawodu - ocenili uczestnicy konferencji z okazji 15-lecia działalności PWSZ.
O dokonaniach i warunkach rozwoju Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych w Polsce dyskutowano w środę w gmachu Sejmu. Fundacja Edukacyjna Perspektywy we współpracy z Konferencją Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych (KRePSZ) zaprezentowała też specjalny raport przygotowany z okazji jubileuszu PWSZ.
Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe utworzono w 1998 roku. Miastem, w którym zaczęła działać pierwsza PWSZ, był Tarnów. Kolejne powstawały m.in. w Legnicy, Elblągu, Nowym Sączu, Jeleniej Górze. Miały one tworzyć praktyczne profile kształcenia i odpowiadać na potrzeby lokalnego rynku pracy. Obecnie na 36 tego typu uczelniach w Polsce studiuje 80 tys. studentów, z czego 56 tys. na studiach stacjonarnych. Od momentu powstania PWSZ ukończyło je ponad 210 tys. absolwentów.
„15-lecie PWSZ to historia sukcesu, historia bardzo pozytywnych działań przede wszystkim w wymiarze lokalnym. To dzięki PWSZ spora część młodzieży zwłaszcza ze środowisk mniej uprzywilejowanych ekonomicznie, miała szansę dostępu do edukacji na poziomie wyższym” – powiedział w środę podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Marek Ratajczak.
Przypomniał, że MNiSW w postulowanych zmianach w szkolnictwie wyższym proponuje wyraźniejszy rozdział kształcenia zawodowego od kształcenia akademickiego. „To nie jest idea dzielenia szkół na lepsze i na gorsze. To jest idea lepszego dopasowania oferty szkolnictwa wyższego w Polsce do potrzeb zmieniającego się rynku pracy. To idea lepszego rozwinięcia współpracy między szkołami wyższymi a sektorem biznesowym” – zaznaczył Ratajczak.
Jak podkreślali uczestnicy spotkania, uczelnie zawodowe powinny w jak najszerszym zakresie wdrażać praktyczne profile kształcenia. Według prognoz do 2020 roku w krajach Unii Europejskiej powstanie ponad 15 mln miejsc pracy dla osób z wyższym wykształceniem zawodowym. Tylko absolwent takiego profilu będzie poszukiwanym pracownikiem na trudnym dziś rynku pracy.
„Dobre kształcenie zawodowe na poziomie studiów pierwszego stopnia wymaga innego, zorientowanego na praktyczne efekty kształcenia. Nie może odbyć się bez systemu praktyk zawodowych” – powiedział poprzedni przewodniczący KRePSZ prof. Andrzej Kolasa.
Jednak, aby taki system mógł sprawnie funkcjonować konieczna jest dobra współpraca między uczelniami i przemysłem. „Niestety w Polsce brak jest jakichkolwiek warunków opartych na prawnych podstawach organizacji praktyk zawodowych dla studentów. Niezbędne są do tego rozwiązania systemowe” – podkreślił prof. Kolasa.
Jego zdaniem trzeba stworzyć system wzorowany na krajach lepiej rozwiniętych od Polski, aby to przedsiębiorstwa były zainteresowane przyjęciem studentów a nie tratowały ich jak zło konieczne. „Jedyną korzyścią jaką dziś dostrzegają pracodawcy w zatrudnianiu praktykantów jest możliwość wyboru potencjalnych kandydatów do pracy. Bez rozwiązania systemowego symulujemy praktyczną naukę zawodu” – zaznaczył prof. Kolasa.
Innym problemem, jest zatrudnianie do prowadzenia zajęć ze studentami ekspertów przemysłu z dużym doświadczeniem zawodowym i wysokimi kwalifikacjami. „Istniejące przepisy pozwalają na wliczenie takich fachowców do minimów kadrowych uczelni. Bardzo jednak wątpliwe, że zgodzą się oni na zatrudnienie w uczelni na pełnym etacie i na warunkach, które nie dorównają ich dotychczasowemu miejscu pracy. Jak wykorzystać ogromne doświadczenie tych ekspertów?” – pytał prof. Kolasa.
Uczestnicy konferencji podkreślali, że znaczenie dla rozwoju PWSZ ma budowanie przez nie własnej kadry akademickiej. Prof. Jan Draus zwrócił uwagę, że PWSZ ustawowo zwolniono z obowiązku prowadzenia badań naukowych, a jednocześnie położono nacisk na posiadanie przez nie własnej kadry akademickiej.
„Tymczasem warunkiem zdobywania stopni doktorskich i habilitacyjnych są właśnie badania naukowe. Mimo tego uczelnie i tak osiągnęły sukces, bo na około 5 tys. zatrudnionych w PWSZ nauczycieli akademickich, dla ponad 50 proc. stanowią one podstawowe miejsce pracy. Prawie wszyscy legitymują się stopniem doktorskim” – powiedział prof. Draus.
Właśnie umożliwienie rozwoju własnej kadry akademickiej jest - zdaniem uczestników konferencji - jedną z największych barier ograniczających rozwój PWSZ. Dlatego jednym z podstawowych postulatów KRePSZ jest zapewnienie warunków prawnych i finansowych rozwoju własnej kadry we wszystkich typach uczelni.
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ tot/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
