Średniowieczny topór na wystawie w Krakowie
Fot. Materiały prasowe
Do końca sierpnia z krakowskim Muzeum Archeologicznym można obejrzeć wystawę „Topór z Krakowa Rakowic”. Zabytek znaleziono w 1928 roku na terenie wsi Rakowice – obecnie części Krakowa. Z ówczesnych zapisów wynika, że wraz z nim odkryto szczątki jeźdźca na koniu w pełnym rynsztunku, który prawdopodobnie zatonął w wyniku nieszczęśliwego wypadku.
Niestety znaleziska nie zdokumentowali archeolodzy. Niecodziennego odkrycia dokonali żołnierze w czasie prac ziemnych pod mostem na rzece Białusza. Znalezisko przekazano do muzeum. Na wyposażenie jeźdźca składały się również gotycka ostroga, noże, żelazne części uprzęży, miecz (z końca XIV/początku XV wieku). Zbioru znalezisk dopełniały dwa topory, z których jeden eksponowany jest na obecnej wystawie. Może być zarówno okazem bojowym, jak i ciesielskim - podobnych używać mogli także bednarze, rzeźnicy lub kaci.
„We wczesnym średniowieczu topory były, ze względu na skuteczność, podstawowym orężem polskich wojów. Uderzenie przeciwnika w głowę zarówno ostrzem, jak i obuchem czyniło go niezdolnym do walki. Były też symbolem ich stanu, są bowiem często znajdowane w grobach mężczyzn” – wyjaśnia Radosław Liwoch, autor scenariusza wystawy.
Jak czytamy w informacji przekazanej przez muzealników, w późnym średniowieczu topory stały się bronią głównie plebejskiej piechoty, ponieważ były dostępne i można było ich użyć w boju bez specjalnych ćwiczeń. Przydawały się również w pracach obozowych i wznoszeniu mostów, które to czynności wykonywała właśnie piechota.
„Jednak bez wątpienia posługiwali się nimi także jeźdźcy. Przykładami są rycerze biorący udział w bitwie pod Grunwaldem, którzy w bezpośrednim starciu walczyli toporami” – zaznacza Liwoch.
Topory używały również… kobiety. Jednym z nich posłużyła się nawet młoda polska władczyni Jadwiga Andegaweńska, która rąbała we frustracji drzwi na zamku wawelskim, chcąc dostać się do oczekującego jej w Krakowie Wilhelma Habsburga.
PAP - Nauka w Polsce
szz/ tot/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
