Odnaleziono dawną siedzibę biskupów lubuskich w Górzycy

To nie pierwsza wizyta archeologów w Górzycy. W latach 1979–1982 i w 2009 roku, w okolicach obecnie zlokalizowanego biskupstwa przeprowadzono badania wykopaliskowe. Jednak dopiero teraz, po zebraniu wszystkich danych, badacze uzyskali potwierdzenie wcześniejszych przypuszczeń.

"Korelacja wyników wielu metod archeologicznych pozwoliła z dużym prawdopodobieństwem ustalić lokalizację oraz przypuszczalny zasięg poszukiwanej sedes episcopalis (łac. siedziba biskupia – przyp. PAP), jej rozplanowania i towarzyszącego mu średniowiecznego szkieletowego cmentarzyska przykościelnego” – wyjaśnia Krzysztof Socha, kierownik projektu.

Badacze zastosowali badania georadarowe i magnetometryczne – te pierwsze były badaniami podstawowymi - pozostałe pomocniczymi przy interpretacji wyników. Prace wykonywał zespół badaczy pod kierownictwem dr. Wiesława Nawrockiego z Zakładu Badań Nieniszczących KPG Sp. z o.o. w Krakowie. Uzyskane wyniki dały archeologom podstawę do objęcia stanowiska ochroną konserwatorską.

"Wewnątrz założenia otoczonego fosą o średnicy około 60 metrów rozpoznaliśmy pozostałości po dawnej zabudowie. Należy je łączyć z katedrą biskupią, budynkami kurialnymi oraz szkołą katedralną. Ponadto odnaleźliśmy drogę, być może brukowaną, prowadzącą do biskupstwa. Natomiast na południe od odkrytego kompleksu ustaliliśmy zasięg średniowiecznego cmentarzyska przykościelnego, badanego już wcześniej tradycyjnymi metodami wykopaliskowymi” – mówi Socha.

Obecnie, do połowy października, miejsce jest przeczesywane przez badaczy za pomocą wykrywaczy metali. W przyszłym roku naukowcy planują zrealizować kolejny etap prac, który obejmie m.in. opracowanie i publikacje dotychczasowych wyników badań.

Według źródeł historycznych Górzyca stała się siedzibą biskupstwa i kapituły lubuskiej w 1276 r. Nowa rola przyniosła jej wyraźne ożywienie. Efektem tego nagłego skoku cywilizacyjnego było uzyskanie przez Górzycę w 1317 r. praw miejskich. Okres bujnego rozwoju trwał do 1326 roku, kiedy Władysław Łokietek dokonał najazdu na Nową Marchię. W odwecie mieszczanie frankfurccy zniszczyli Górzycę wraz z siedzibą biskupią. Kolejne najazdy coraz bardziej rujnowały miasto, podkopując jego stołeczną pozycję. Wkrótce Górzyca przestała być nominalną stolicą biskupstwa lubuskiego i straciła miejskie przywileje. Po tych tragicznych wydarzeniach, w miejscu zniszczonej siedziby biskupiej, powstało sanktuarium maryjne. W 1551 roku miejsce to również zostało zrabowane i zburzone.

Tegoroczne badania trwały od kwietnia w ramach projektu „Siedziba biskupów lubuskich w Górzycy. Etap I – badania nieinwazyjne”, realizowanego przez Fundację Archeologiczną z Zielonej Góry. Prace dofinansował Urząd Gminy w Górzycy oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Dziedzictwo kulturowe - Ochrona zabytków archeologicznych.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/