Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
10.10.2013 aktualizacja 10.10.2013

Martin Karplus - chemik i pasjonat fotografii

Martin Karplus jest jednym z najstarszych laureatów Nagrody Nobla - to prestiżowe wyróżnienie otrzymał w wieku 83 lat. Poza nauką, jego pasją jest fotografia - ma na swoim koncie kilka dużych wystaw.

W środę prof. Martin Karplus, wraz z dwoma innymi badaczami - Michaelem Levittem i Ariehem Warshelem - został uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii za opracowanie modeli złożonych systemów chemicznych.

Martin Karplus, chemik teoretyczny, urodził się 15 marca 1930 r. w Wiedniu. Kiedy miał osiem lat, wraz z rodzicami i bratem wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Teraz ma dwa obywatelstwa - amerykańskie i austriackie.

Studia licencjackie ukończył na Uniwersytecie Harvarda, a potem kontynuował naukę w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym, gdzie w 1953 r. uzyskał stopień doktora. Pracę doktorską pisał pod kierunkiem samego Linusa Paulinga - światowej sławy fizyka i chemika, dwukrotnego zdobywcy Nagrody Nobla.

W latach 1953-1955 Karplus, w ramach stypendium National Science Foundation, odbył staż podoktorski na Oksfordzie (W. Brytania). Po powrocie do USA pracował na Uniwersytecie Illinois, ale szybko wrócił na Harvard, gdzie w 1966 roku objął stanowisko profesora chemii. Od blisko 20 lat noblista współpracuje też z Uniwersytetem Louis Pasteur w Strasburgu.

Zainteresowania badawcze prof. Karplusa dotyczą szerokiego obszaru chemii fizycznej i teoretycznej, obejmującego chemię kwantową, dynamikę molekularną oraz wykorzystanie spektroskopii NMR (magnetycznego rezonansu jądrowego). Jego harvardzki zespół pracuje przede wszystkim nad zrozumieniem struktury elektronowej, geometrii i dynamiki cząsteczek biologicznych i chemicznych. Poza techniką NMR wykorzystuje w swoich eksperymentach metody ab initio, techniki semi-empirycznej mechaniki kwantowej, teoretyczne i obliczeniowe metodymechaniki statystycznej oraz dynamiki klasycznej i kwantowej.

Kierowany przez naukowca zespół stworzył i wdrożył do powszechnego użytku tzw. pakiet CHARMM (Chemistry at HARvard Molecular Mechanics) - darmowy program pozwalający na symulację dynamiki molekularnej i analizę wyników. Wraz z Andrew McCammonem i Bruce\'em Gelinem Karplus opublikował też pierwszą symulację dynamiki molekularnej białka.

Prof. Karplus jest żonaty. Jego żona Marci współpracuje z nim w ramach harvardzkiej grupy badawczej.

Noblista jest członkiem National Academy of Sciences, American Academy of Arts & Sciences, International Academy of Quantum Molecular Science oraz członkiem zagranicznym Holenderskiej Akademii Sztuki i Nauki oraz Royal Society of London. Jego imieniem nazwano równanie Karplusa.

Mimo że jego głównym zajęciem są badania naukowe i praca akademicka, dużo czasu i energii poświęca swojej pasji - fotografii. Od kilkudziesięciu lat wraz z wysłużoną leicą IIIC podróżuje po Europie, Azji i Ameryce Północnej portretując napotkanych ludzi i przyrodę. Profesor ma na swoim koncie kilka dużych wystaw fotograficznych. Część jego prac można obejrzeć na stronie: http://www.mkarplusphotographer.com. Jak sam przyznaje, ostatnio ukochana leica przeszła na emeryturę, a jej następcą został nowoczesny aparat canon. „Dzięki niemu - mówi naukowiec - poznałem zupełnie nowe oblicze fotografii”. (PAP)

kap/ mrt/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024