Nauka dla Społeczeństwa

24.04.2024
PL EN
10.10.2013 aktualizacja 10.10.2013

Arieh Warshel: modelowanie w chemii jest jak zaglądanie do zegarka

Modelowanie matematyczne procesów chemicznych można porównać do odsłaniania wnętrza zegarka i obserwowania jak on działa – uważa jeden z tegorocznych laureatów Nobla z chemii Arieh Warshel.

W środę Arieh Warshel, wraz z dwoma innymi badaczami - Michaelem Levittem i Martinem Karplusem - został uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii za opracowanie modeli złożonych systemów chemicznych.

„Choć obudzono mnie w środku nocy w Los Angeles, jestem oczywiście niezwykle szczęśliwy z przyznania tego wyróżnienia” – zadeklarował Warshel w rozmowie telefonicznej z dziennikarzami podczas konferencji prasowej, zorganizowanej po ogłoszeniu nazwisk noblistów. Powiedział też, że modelowanie matematyczne procesów chemicznych można porównać do odsłaniania wnętrza zegarka i obserwowania jak on działa.

Warshel, który ma amerykańskie i izraelskie obywatelstwo, urodził się w 1940 r. w kibucu Sde Nahum znajdującym się u podnóża masywu górskiego Gilboa w Dolnej Galilei. Służył w armii izraelskiej, którą opuścił w stopniu kapitana.

Studiował w Instytucie Technologii Technion w Hajfie, najstarszej i najbardziej znanej uczelni technicznej w Izraelu. Arieh Warshel jest czwartym absolwentem tej uczelni, który otrzymał Nagrodę Nobla. Potem pracował w Instytucie Nauki Weizmanna oraz na Uniwersytecie Harvarada. Od 1976 r. związany jest z wydziałem chemii Uniwersytetu Południowej Kalifornii.

Komitet Noblowski docenił go za opracowanie modeli złożonych systemów chemicznych, które pozwoliły lepiej zrozumieć i przewidywać procesy chemiczne.

Modelowanie to zaczęło się od tego, że Warshel w 1967 r. zrezygnował ze skomplikowanego opisu kwantowego wszystkich atomów w cząsteczce. Podobnie jak inny tegoroczny noblista Michael Levitt zaproponował, by atomy nie biorące bezpośredniego udziału w reakcji chemicznej potraktować jak pojedyncze obiekty obdarzone pewnymi masami, oddziałujące z innymi atomami. Znacznie uprościło to opis ruchu biomolekuł. Wystarczy zastosować proste zasady dynamiki klasycznej zamiast kosztownego opisu kwantowego, przekraczającego zresztą możliwości obliczeniowe największych superkomputerów.

Warshel był pionierem wykorzystania komputerów do badania działania systemów biologicznych.

W 2009 r. został członkiem Amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk. Rok wcześniej przyjęto go do Królewskiego Towarzystwa Chemicznego. Jest również laureatem Dorocznej Nagrody Międzynarodowego Towarzystwa Biologii Kwantowej i Farmakologii. (PAP)

zbw/ agt/ ula/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024