Zdzisław Cozac - historia zamknięta w kadrze

"Cechą filmów Zdzisława Cozaca jest atrakcyjna, zrozumiała forma przedstawiania badań naukowych oraz odtworzonych dzięki nim – z wykorzystaniem animacji komputerowych i inscenizacji - zdarzeń i miejsc, ważnych w początkach polskiej państwowości" - ocenia rekomendujący tę kandydaturę dyrektor TVP Historia Tadeusz Doroszuk.

Kandydat realizuje autorski projekt pn. „Tajemnice początków Polski” w koprodukcji z TVP HISTORIA, w ramach którego zrealizował filmy "Trzcinica –karpacka Troja” (2010) oraz „Wyspa władców” (2012). W styczniu 2014 r. odbędzie się premiera kolejnego filmu w tym cyklu zatytułowanego „Miasto zatopionych bogów”.

Zdaniem Doroszuka, filmy popularyzujące w nowoczesny sposób wiedzę o naszej historii trafiają do widzów w każdym wieku, od gimnazjalistów wzwyż. Są to filmy fabularyzowane, trwają 44 minuty i wymagają rzetelnego i czasochłonnego przygotowania produkcji. Przedstawiają dzieje miejsc rozpoznanych przez archeologów i współpracujących z nimi naukowców różnych dziedzin: historyków, antropologów, archeozoologów, paleobotaników, ale i fizyków czy chemików.

Premiera filmu „Trzcinica – karpacka Troja” odbyła się w 2010 r. W 2012 r. swoją premierę miała „Wyspa władców”. Obydwa filmy były dofinansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Film o "karpackiej Troi" był emitowany w TVP Historia, na kanałach Discovery Historia, TVP Kultura, TVP Info i TVP Polonia. Na I Festiwalu Filmów Archeologicznych w Krakowie otrzymał statuetkę Światowida za popularyzację osiągnięć polskiej archeologii, nagrodę publiczności oraz wyróżnienie jury „za nowatorskie sposoby przedstawiania wyników badań wykopaliskowych”.

Pokazy filmu odbyły się na kilku międzynarodowych festiwalach filmów archeologicznych - we Włoszech, Grecji, Hiszpanii i na Chorwacji.

"Wyspa władców" miała swoje emisje w TVP Historia, TVP Kultura, TVP Info, TVP HD i TVP Polonia. Była pokazywany na festiwalach w Zamościu i Częstochowie, gdzie otrzymała specjalne wyróżnienie, a także we Włoszech i Hiszpanii.

Filmy Zdzisława Cozaca pokazywał Uniwersytet Warszawski, Wyższa Szkoła Psychologii Społecznej w Warszawie, Kolegium Europejskie w Gnieźnie, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Muzeum Śląskie w Katowicach, Muzeum Częstochowskie, Muzeum Regionalne w Tomaszowie Lubelskim, Muzeum Podkarpackie w Krośnie. Film o Trzcinicy jest też regularnie prezentowany w tamtejszym Skansenie Archeologicznym w Trzcinicy, który w 2012 r. zwiedziło 70 tys. osób.

Jak przekonuje dyrektor TVP Historia, filmy Cozaca miały kilkadziesiąt emisji w TVP, w tym wiele powtórek na życzenie widzów. Badania telemetryczne wykazały ich wysoką oglądalność. Poświęcono im jeden z odcinków programu Cafe Historia (TVP Historia) oraz dyskusję w „Wieczorze naukowym z Jedynką” w PR 1 Polskiego Radia. Zebrały bardzo dobre recenzje w Gazecie, Newsweeku i Focus Historia, a także w mediach zajmujących się tematyką archeologiczną, takich jak czasopismo Archeologia Żywa czy portal Archeowieści. Filmy opisywane były także przez serwis PAP Nauka w Polsce.

Zdzisław Cozac ukończył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Bydgoszczy i Szkołę Menedżerów Kultury (1991). W latach 1990-1995 kierował Ośrodkiem Kultury „Arsus” w Warszawie.

Od 1995 do 1998 pracował w Media Corporation Józefa Węgrzyna – jednej z największych polskich agencji produkcji telewizyjnych, potem był właścicielem firmy Media Promocja i autorem filmów na zlecenia innych producentów. Od 2010 r. prowadzi autorski projekt edukacyjny dla TVP Historia pn. „Tajemnice początków Polski”. Cykl wzorowany jest na najlepszych produkcjach renomowanych światowych kanałów popularnonaukowych.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ agt/