Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
07.08.2014 aktualizacja 07.08.2014

Historia starożytna Lewantu oczami lingwisty

"Studia z dziejów i kultury starożytnego Bliskiego Wschodu" prof. Edwarda Lipińskiego to pełna erudycji opowieść o cywilizacjach, które rozkwitały niegdyś na obecnych obszarach Syrii, Libanu, Palestyny i Jordanii.

Książka nie jest typowym podręcznikiem historii starożytnej obszaru Bliskiego Wschodu, ani nie pretenduje do takiego miana. Autor skupia się na kilku wybranych zagadnieniach, w których specjalizował się w czasie swojego życia zawodowego. Prof. Edward Lipiński jest emerytowanym profesorem zwyczajnym Uniwersytetu w Leuven (Belgia), gdzie przez wiele lat był wykładowcą religii semickich. Jego głównymi polami zainteresowań są języki semickie, instytucje i religie Bliskiego Wschodu w II i I tysiącleciu p.n.e. Na kartach 20 książek poruszał zagadnienia dotyczące gramatyki porównawczej języków semickich, prezentował studia nad panteonem fenickim, starohebrajską poezją religijną, historią ekspansji fenickiej.

Najnowsza książka prof. Lipińskiego jest, jak zauważa w przedmowie prof. Michał Gawlikowski, życiowym podsumowaniem naukowej drogi zredagowanym w formie przystępnej również nie dla specjalistów. Autor swobodnie porusza się na styku kilku dyscyplin nauki – archeologii, filologii starożytnej, która jest punktem wyjścia do rozważań na temat gospodarki, religii i obyczajów prawnych.

Publikację podzielono na trzy główne części. Pierwsza „Ugaryt i Fenicja” skupia się na opisie powstania i rozpowszechnienia pisma alfabetycznego. Autor przybliża obraz społeczeństwa i gospodarki bardzo bogatego stanowiska archeologicznego Ugaryt w Syrii.

Druga część rozważań autora zamknięta jest w rozdziale „Świat Biblii”. To bardzo szerokie omówienie relacji i kontaktów ówczesnej, starożytnej Palestyny z wieloma sąsiadami, w tym z Egiptem i Mezopotamią. „Historyczne stosunki Egiptu faraonów z Izraelem i Judą zaczęły się dopiero pod koniec XIII wieku p.n.e., ale poprzedziła je długa historia kontaktów Egiptu z Kaananem” – pisze prof. Lipiński. Autor zaprasza czytelnika do poznania tych relacji począwszy od IV tysiąclecia p.n.e. aż po okres rzymski. W tej części naukowiec obszernie opisuje ideologię królewską na obszarze starożytnego Bliskiego Wschodu.

Ostatnia część książki zatytułowana „Aram, Transjordania i Arabia” przybliża ten obszar Bliskiego Wschodu, który jest dość słabo rozpoznany przez naukowców z uwagi na niewielką liczbę źródeł. Autor przygląda się rejonowi z perspektywy badań biblijnych – tropi pochodzenie Aramejczyków i zarysowuje ich dzieje. Wartym odnotowania jest podrozdział omawiający Arabię (Półwysep Arabski) w starożytności oraz relacje jej mieszkańców z krajami Żyznego Półksiężyca. To rzadko poruszana tematyka w polskojęzycznej literaturze popularnonaukowej.

Publikacja posiada bardzo obszerną bazę bibliograficzną. Składa się na nią również kilka wygodnych indeksów starożytnych imion własnych, biblijnych, autorów dzieł starożytnych, imion bogów, postaci mitologicznych, nazw geograficznych i etnicznych.

Publikację wydawnictwa Nomos dofinansowała Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Zapisz się na newsletter
Copyright © Fundacja PAP 2024