Śniadanie szympansa wymaga niezłego kombinowania

Zwierzęta naczelne posiadają duże mózgi, w związku z czym ich zapotrzebowanie na energię jest stosunkowo większe niż u zwierząt obdarzonych mniejszymi mózgami. Aby zapewnić swoim wymagającym mózgom odpowiednią ilość "paliwa", małpy potrzebują dość dużo kalorycznego pokarmu.

Jednak to, czy zdobędą jedzenie najlepsze, nie jest końca oczywiste, ponieważ tropikalny las pełen jest chętnych do pożywnej, smacznej przekąski. W efekcie niektóre owoce, np. figi, znikają z drzew rano, o wiele szybciej niż inne owoce, które bez problemu można znaleźć w ciągu całego dnia.

Nowych informacji na temat strategii żerowania, związanej z dużym zapotrzebowaniem na energię, dostarczyły nowe badania szympansów prowadzone w Parku Narodowym Tai na Wybrzeżu Kości Słoniowej (Afryka Zachodnia). Karline R.L. Janmaat z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku (Niemcy) i jej zespół śledzili małpy na miejscach noclegów i sprawdzali, co zwierzęta robią nad ranem.

W okresach, kiedy brakuje owoców, a znalezienie słodkich fig staje się wyjątkowym wyzwaniem, szympansy budzą się wcześniej niż zwykle. Świetnie się orientują, że owoców jest mniej, a konkurencja duża jak zwykle. Jeśli figi rosną wyjątkowo daleko, małpy zrywają się nawet przed świtem i wyruszają w drogę, choć ryzyko spotkania lamparta jest po ciemku wyjątkowo duże.

"Niesamowicie było obserwować szympansie mamy i ich młode, jak czujnie i bojaźliwie przemykają świtem po lesie, wędrując po figi na śniadanie. W jedną piątą takich poranków wyruszały jeszcze przed wschodem słońca, gdy większość mieszkańców lasu jeszcze mocno spała" - opowiada Janmaat.

Co więcej, planując poranne poszukiwania fig szympansy już wieczorem organizują noclegowisko w miejscach leżących po drodze do figowych zagłębi.

Zdaniem autorów publikacji szympansy elastycznie planują poranne posiłki, a przy okazji uwzględniają mnóstwo rozmaitych informacji, jak np. pora dnia czy rodzaj i miejsce występowania potencjalnego źródła pokarmu.

Wyniki badania potwierdzają istnienie mechanizmu, dzięki któremu obdarzone dużymi mózgami naczelne mogą złagodzić konsekwencje sezonowego nieurodzaju owoców i zwiększonej konkurencji o pokarm, który jest wówczas dostępny. Ich metodą jest dotarcie do cennego pokarmu przed innymi.

Taka strategia może być szczególnie ważna dla organizmów człowiekowatych, np. wczesnych form ludzkich, które były zależne od pokarmów zapewniających dużo energii, ale bardzo "chodliwych", jak np. dojrzałe owoce, szczątki zwierząt czy ryby uwięzione w oczkach wodnych, pozostających nad morzem po odpływie. (PAP)

zan/ agt/