Nauka dla Społeczeństwa

20.04.2024
PL EN
27.06.2015 aktualizacja 27.06.2015

Zlokalizowano zwierzęcy czujnik pola magnetycznego

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Po raz pierwszy zidentyfikowano miejsce, w którym znajduje się u zwierząt czujnik pozwalający na wykrywanie pola magnetycznego Ziemi – zawiadamia czasopismo „eLife”.

Wiele zwierząt, np. gęsi lub wilki, wykorzystuje pole magnetyczne Ziemi do celów nawigacyjnych, ale przez długi czas nie było wiadomo, w jaki sposób się to odbywa.

W 2012 r. badacze z Baylor College of Medicine (USA) odkryli w mózgu gołębi komórki odpowiedzialne za przetwarzanie informacji dotyczących pola magnetycznego. Nadal jednak nie ustalili, gdzie umiejscowiony jest czujnik, który w ogóle umożliwia wykrywanie tego typu sił.

Dopiero teraz naukowcy z Uniwersytetu Teksasu w Austin (USA) ogłosili, że w trakcie badań nad nicieniami C. elegans udało im się zlokalizować mikroskopijną antenkę na końcu neuronu o nazwie AFD. Okazało się, że jest to brakujący element układanki.

„Braliśmy udział w zaciętym wyścigu o to, kto pierwszy odnajdzie czujnik sił magnetycznych. Wydaje mi się, że wygraliśmy, bo odkryliśmy ten czujnik u nicieni, których w dodatku nikt nawet nie podejrzewał o zdolność do wyczuwania pola magnetycznego Ziemi” – mówi członek zespołu badawczego Jon Pierce-Shimomura.

Początkowo badacze zaobserwowali, że głodne nicienie C. elegans mają tendencję do pionowego przemieszczania się w dół w celu poszukiwania pożywienia. Szybko jednak stwierdzili, że nie wszystkie podążają w tym samym kierunku. Okazało się, że egzotyczne egzemplarze z Hawajów, Anglii lub Australii po przyjeździe do Ameryki zaczynają poruszać się nieco inaczej – np. nicienie z Australii konsekwentnie pną się ku górze. Ale, co najważniejsze, wszystkie nicienie poruszają się zawsze pod kątem odpowiadającym przemieszczaniu się pionowo w dół w ich oryginalnym miejscu zamieszkania, zgodnie z działaniem sił magnetycznych.

Zachęceni tym odkryciem naukowcy zaczęli wystawiać nicienie na działanie pola magnetycznego o różnym natężeniu, które sami wytworzyli. Zauważyli, że zmiany w natężeniu pola powodowały aktywację neuronu AFD. Wykazali też, że nicienie pozbawione neuronu AFD - komórki nerwowej biorącej udział w rejestrowaniu m.in. wahań poziomu dwutlenku węgla i temperatury – traciły bezpowrotnie orientację w przestrzeni. Na tej podstawie badacze wyciągnęli wniosek, iż neuron AFD to miejsce, w którym znajduje się czujnik odpowiedzialny za wykrywanie pola magnetycznego.

Ze względu na to, że inne zwierzęta również mają neuron AFD, badacze założyli, iż jest to uniwersalne miejsce, w którym zlokalizowany jest zwierzęcy czujnik pola magnetycznego Ziemi. (PAP)

ooo/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024