Nauka dla Społeczeństwa

16.04.2024
PL EN
23.08.2015 aktualizacja 23.08.2015

Czaszkę najstarszego pawiana znaleziono na południu Afryki

Czaszka samca P. angusticeps. Fot. Wits University Czaszka samca P. angusticeps. Fot. Wits University

Naukowcy znaleźli czaszkę pawiana sprzed ponad 2 mln lat. Badanie potwierdza, że może to być najstarszy znany członek współczesnego gatunku, pawianów płaszczowatych. Wyniki badania przedstawiono w "PLOS ONE".

Skamieniały fragment czaszki pawiana odkryli naukowcy z Evolutionary Studies Institute na Wits University na stanowisku Malapa w RPA, w miejscu leżącym nieopodal Sterkfontein i Swartkrans - słynnych stanowisk związanych z ewolucją człowieka, gdzie znajdowano szczątki hominidów.

Zwierzę żyło w okresie pomiędzy 2,026 a 2,36 mln lat temu.

Główny autor badania, dr Christopher Gilbert z Hunter College na City University of New York przypomina, że pawiany żyły obok ssaków człowiekowatych (Hominini, czyli grupy obejmującej przodków i wymarłych krewnych człowieka współczesnego i szympansów). Wiemy o tym ze znalezisk szczątków na stanowiskach w Afryce Wschodniej i Południowej.

Na czaszkę naukowcy natknęli się podczas poszukiwań australopiteka A. sediba. Jej obecność potwierdza, że gatunek, do którego należało skamieniałe zwierzę - Papio angusticeps, był blisko spokrewniony ze współczesnymi pawianami. Być może również był bliskim krewnym najstarszych znanych przedstawicieli dzisiejszego gatunku pawianów płaszczowych (Papio hamadryas).

Współczesne nam pawiany (należącego do rodzaju Papio) to liczne populacje, uznawane przez naukowców za gatunki lub podgatunki. Grupy te opanowały Afrykę Subsaharyjską i Półwysep Arabski. Mimo dużego ewolucyjnego sukcesu, ich pochodzenie nie było jednak dotychczas zbyt dobrze rozpoznane.

Z badań molekularnych wynika, że linia pawianów oddzieliła się od linii ich najbliższych krewniaków w okresie ok. 1,8 - 2,2 mln lat temu. "A jednak do chwili obecnej większość znanych z tego okresu skamieniałych okazów była albo zbyt fragmentaryczna, aby przesądzać cokolwiek na podstawie ich analiz, albo zbyt prymitywna, by można było potwierdzić, że to członkowie żyjącego również dziś gatunku pawianów płaszczowych" - mówi Gilbert.

"Okaz z Malapa i nowe analizy pomagają potwierdzić wcześniejszą sugestię, że P. angusticeps mógł reprezentować wczesną populację pawianów płaszczowych" - dodał.

Analizy czaszki z Malapa, podobnie jak wcześniejszych skamieniałości przypisywanych dotychczas wymarłemu gatunkowi pawianów P. angusticeps, pozwalają sądzić, że pawiany żyjące ok. 2 mln lat temu były pod względem budowy podobne do dzisiejszych.

"Gdyby umieścić kilka szczątków okazów P. angusticeps we współczesnej kolekcji kości - nie sądzę, by ktokolwiek byłby w stanie wskazać je jako coś innego, niż współczesne pawiany z Afryki Wschodniej i Południowej" - mówi Gilbert. (PAP)

zan/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024