Raport EEA: lasy Europy pomagają unikać powodzi i suszy

Lasy (których większość jest przez człowieka zarządzana) zajmują jedną trzecią terytorium Europy (210 mln ha). W ich granicach, lub w bliskim sąsiedztwie, żyje ok. 296 mln Europejczyków. Jest to jeden z elementów środowiska, które nie tylko wpływają na samopoczucie ludzi, ale też jednocześnie zapewniają społeczności szeroki zakres usług ekosystemowych, m.in. związanych z retencją wody, definiowaną jako jej pochłanianie lub wykorzystywanie - przypomniano w raporcie EEA (European Environment Agency) pt. "Water-retention potential of Europe\'s forests".

Lasy mogą pochłaniać nadmiar deszczówki, zapobiegając jej odpływowi i zniszczeniom związanym z powodziami. Jednocześnie uwalniając wodę w czasie suszy lasy pomagają zapewniać czystą wodę i łagodzić skutki suszy. "Retencja wody jest ważnym zjawiskiem, pozwalającym zabezpieczać się przed skutkami silnych opadów i suszy. Lepsze zrozumienie tej roli lasu może być pomocne w opracowaniu metod radzenia sobie ze skutkami zmian klimatu i ekstremalnych zjawisk pogodowych" - zauważają autorzy raportu.

Ilość wody, jaką zatrzymują lasy, zależy od ich powierzchni, długości sezonu wegetacyjnego, składu gatunkowego oraz zagęszczenia drzew, a także ich wieku i liczby pięter w lesie (takich jak ściółka, runo czy podszyt). Proces retencjonowania wody przez lasy wpływa na ilość wody, jaka trafia do rzek i strumieni czy zasobów podziemnych, i na czas, w jakim woda pokonuje tę drogę.

Potencjał lasu związany z retencjonowaniem wody wzrasta zwykle wraz z powierzchnią lasu w danym dorzeczu.

W dorzeczach, w których lasy zajmują odpowiednio ponad 30 i ponad 70 proc. powierzchni, całkowita retencja wody jest jest o 25 i 50 proc. większa niż w dorzeczach, gdzie lasy stanowią tylko 10 proc. powierzchni lądu - obliczyli eksperci. Jednak niezależnie od tego, jak wiele powierzchni na danym terenie zajmują lasy, retencja wody latem jest zwykle o ok. 25 proc. większa niż zimą. Lasy iglaste zatrzymują zwykle 10 proc. wody więcej niż lasy liściaste lub mieszane - informują.

Największy potencjał związany z retencjonowaniem wody mają lasy w rejonie Alp i kontynentalnej części Europy. Stosunkowo mniejszy potencjał obserwuje się w regionie atlantyckim i śródziemnomorskim - wskazują autorzy raportu.

W raporcie (pierwszym poświęconym roli europejskich lasów w retencji wody) wykorzystano dane z bazy EEA "Water Accounts Production Database". Wpływ lasów na retencję oceniono mierząc trzy parametry: powierzchnię lasu (w hektarach), typ lasu (iglasty, liściasty czy mieszany) i stopień, w jakim las jest zarządzany (chroniony, nieobjęty ochroną albo las gospodarczy).

Potencjał związany z retencjonowaniem wody oceniano badając relację ilości wody, jaka trafia do lasu (z opadów deszczu), i wody, jaka z niego wychodzi (spływ do rzek i jezior), z uwzględnieniem wspomnianych wyżej cech lasu. (PAP)

zan/ mrt/