Koniec prac nad nowym systemem oceniania jednostek naukowych

Większy nacisk kładzie się również na budowanie otwartej nauki - poinformowało w piątek Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w przesłanym PAP komunikacie.

Wyniki oceny jednostek naukowych są jednym z elementów służących do ustalania wysokości tzw. dotacji statutowej z budżetu państwa. Ocenie tej podlega ok. 1000 jednostek - wydziały uczelni, instytuty badawcze i instytuty PAN.

Zasady zawarte w nowym rozporządzeniu będą obowiązywać od 2017 r.

Oceny jednostek dokonuje Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych. Ocena polega na zaklasyfikowaniu jednostki do jednej z czterech kategorii: od A+ dla jednostek wybitnych, do C oznaczającej poziom niezadowalający.

Według nowych kryteriów, w ocenie jednostek naukowych uwzględniane będą różnice między dziedzinami nauki. Ze względu na specyfikę nauk humanistycznych i społecznych, w ocenie dorobku publikacji stworzono też dodatkową listę czasopism naukowych (lista C), która ogłaszana będzie przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Określona zostanie liczba punktów za publikację artykułu w danym piśmie z listy.

Zmiany dotyczą również m.in. sposobu oceny monografii naukowej. Jej udział w liczbie osiągnięć naukowych w naukach humanistycznych i społecznych (w których jest to najważniejsza forma publikacji wyników badań) wynosi 40 proc. W innych dziedzinach próg ten został określony między 10 a 25 proc.

Przyjęto również kategorię "monografia wybitna", proponowaną wcześniej przez naukowców związanych z naukami o sztuce. Podstawą do uznania monografii za dzieło wybitne będzie uzyskanie prestiżowej nagrody. Wartość takiej monografii wyniesie 50 pkt - dwa razy więcej, niż za inne monografie.

Nowością jest odrębny tryb oceny jednostek naukowych niejednorodnych, czyli jednostek naukowych prowadzących działalność naukową w różnych obszarach wiedzy. Jednostki takie będą oceniane w ramach odrębnych grup wspólnej oceny (GWO), i dla każdej jednostki niejednorodnej będą wyznaczane jednostki referencyjne. Takie rozwiązanie ma wyeliminować dotychczasowe problemy związane z właściwym kwalifikowaniem jednostek niejednorodnych do grup wspólnej oceny.

"Od początku mojej pracy w ministerstwie ważne dla mnie było, by zasady, według których przeprowadzana będzie ocena jednostek naukowych, zachęcały do interdyscyplinarności, budowania innowacyjnej i otwartej nauki oraz umiędzynarodowienia" – mówi minister nauki i szkolnictwa wyższego, prof. Lena Kolarska-Bobińska.

"Cieszę się, że wprowadzane przez nas zmiany pozwolą na lepszą realizację tych celów. Nowe zasady i oceny były konsultowane z różnymi środowiskami i powstały przy ich współpracy. Mam nadzieję, że pozwolą na lepszy, szybszy rozwój polskiej nauki i uczelni" – dodaje minister.

Prace nad nowym systemem ocen Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych (KEJN) rozpoczął w 2013 r. Jego projekt zaprezentowano w lutym 2015 r. Konsultacje i dyskusje, m.in. z udziałem środowiska naukowego, trwają od ponad roku (kolejną wersję rozporządzenia przekazano do konsultacji społecznych w lipcu). Opinie do projektu przekazywały m.in. Rada Dyrektorów Jednostek PAN, Krajowa Sekcja Nauki NSZZ "Solidarność", Obywatele Nauki, Rada Główna Instytutów Badawczych oraz ponad 100 indywidualnych jednostek naukowych.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ agt/