Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
29.11.2015 aktualizacja 29.11.2015

Smak jest głęboko zakorzeniony w mózgu

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Za percepcję smaku odpowiadają określone grupy komórek nerwowych w mózgu, a nie – jak by się wydawało – kubki smakowe znajdujące się na naszym języku – czytamy w czasopiśmie „Neuron”.

Naukowcy z Uniwersytetu Columbia (USA) dowiedli, że smak jest zmysłem niezależnym od doświadczenia i całkowicie zakorzenionym w mózgu. Badacze wykazali, iż możliwe jest włączanie i wyłączanie percepcji smaku gorzkiego i słodkiego na zawołanie, i nie zależy to od aktywności kubków smakowych na języku.

„Smak w postaci, w jakiej o nim myślimy, znajduje się w mózgu. Oczywiście specjalne receptory smaku na naszym języku wykrywają słodycz czy gorycz, ale to mózg nadaje tym substancjom wymiar znaczeniowy” – mówi koordynator badania prof. Charles S. Zuker.

Pracownicy uniwersytetu przeprowadzili na myszach szereg eksperymentów z zastosowaniem nowatorskiej metody zwanej optogenetyką, która pozwala na dowolne aktywowanie, bądź wyciszanie neuronów przy pomocy światła. Skupili się na percepcji smaku gorzkiego i słodkiego, ponieważ są to dwa smaki najlepiej rozpoznawane przez człowieka i zwierzęta - smak słodki stanowi informację o źródle energii; smak gorzki umożliwia wykrywanie szkodliwych dla zdrowia substancji.

W pierwszym eksperymencie badacze wyciszali aktywność neuronów odpowiedzialnych za odczuwanie poszczególnych smaków. Zaobserwowali, że myszy z wyłączoną funkcją wykrywania słodyczy nie odczuwały smaku słodkiego, lecz nadal odczuwały smak gorzki i odwrotnie – myszy z wyłączoną funkcją wykrywania smaku gorzkiego nie rozpoznawały goryczy, ale nie miały problemu ze zidentyfikowaniem słodkości.

W kolejnym eksperymencie naukowcy aktywowali określone grupy komórek nerwowych. To sprawiło, że myszy pijące zwykłą, neutralną wodę zachowywały się tak, jakby – w zależności od sytuacji – piły coś słodkiego – zaczynały wtedy z zapałem lizać ciecz – lub gorzkiego – ograniczały lizanie i zaczynały się krztusić.

Dalsze eksperymenty pokazały, że podobne zachowania przejawiają także zwierzęta, które nigdy wcześniej nie próbowały słodkich albo gorzkich potraw.

„Te eksperymenty formalnie potwierdziły, że zmysł smaku jest kompletnie zaprogramowany i niezależny od doświadczenia” – komentuje prof. Zuker.

Ostatecznie okazało się również, że gryzonie nie potrafią odróżnić rzeczywistego smaku od tego „wyobrażonego”, włączonego za pomocą neuronów.

„Innymi słowy, cały smak znajduje się tylko i wyłącznie w mózgu” – podsumowuje krótko prof. Zuker. (PAP)

ooo/ krf/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024