Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
01.04.2016 aktualizacja 01.04.2016

Magiczna laska w muzeum

Dyrektor Muzeum w Grudziądzu Wioletta Pacuszka prezentuje nowy nabytek. Fot. Gerard Szukay Dyrektor Muzeum w Grudziądzu Wioletta Pacuszka prezentuje nowy nabytek. Fot. Gerard Szukay

Od marca w Muzeum w Grudziądzu można obejrzeć zdobiony fragment poroża. Przedmiot pochodzi sprzed ok. 10 tys. lat. Odkryto go w 2013 r. we wsi Gołębiewo (woj. kujawsko-pomorskie). Jednocześnie trwają intensywne analizy laboratoryjne próbek pobranych z nietypowego zabytku.

Do odkrycia doszło przypadkowo w czasie kopania stawu rybnego na łące. Zabytek został przekazany do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu.

"W miejscu odkrycia przeprowadziliśmy weryfikacyjne badania wykopaliskowe, które jednak nie wykazały obecności innych zabytków z tego okresu. Być może mamy więc tu do czynienia z artefaktem zgubionym bądź celowo wyrzuconym do znajdującego się tu niegdyś jeziora, jako rodzaj daru wotywnego" – mówi PAP dr Grzegorz Osipowicz z Instytutu Archeologii UMK, który opracowuje naukowo nowe znalezisko.

Wiadomo, że tysiące lat temu w miejscu odkrycia znajdowało się niewielkie jezioro – obecnie jest to torfowisko. Przy pierwszym zetknięciu przedmiot wydaje się niepozorny – mierzy zaledwie 30 cm długości. Jak wyjaśnia archeolog, laskę wykonano w sposób podobny do innych artefaktów tego typu znanych z terenu Europy. Poroże przycięto tak, by swoim kształtem przypominała głowę zwierzęcia – uważa naukowiec. Na tym pradziejowy rzemieślnik nie zakończył swojej pracy. Przy wierzchołku nawiercono niewielki otwór. Cała powierzchnia została nie tylko wypolerowana, ale dodatkowo wykonano na niej ornament w postaci 10 zakreskowanych trójkątów.

"Podobne wytwory mają dość długą chronologię w prehistorii Europy – pojawiają się bowiem już w kulturze magdaleńskiej, czyli kilkanaście tysięcy lat temu. Biorąc jednak pod uwagę sposób wykonania analizowanego artefaktu, zaobserwowane na nim zdobienie oraz miejsce odkrycia, z dużą doza prawdopodobieństwa można go łączyć z działalnością grup zbieracko-łowieckich 9-8 tysięcy lat p.n.e." – uważa naukowiec.

Laska zachowała się w bardzo dobrym stanie. Dlatego możliwe było przeprowadzenie na niej licznych badań – w tym paleobiologicznych, obejmujących w swym zakresie m. in. analizy DNA oraz badania izotopowe. Badacze pobrali też próbki chemiczne substancji, którą wykryto na zabytku, dzięki czemu prościej będzie ustalić jego pierwotną funkcję.

"Wyniki wstępnych analiz w tym zakresie są bardzo zaskakujące i zostaną opublikowane w najbliższym czasie" – zdradza dr Osipowicz.

Laskę magiczną można obejrzeć w Muzeum w Grudziądzu (ul. Spichrzowa), gdzie znajduje się w jednej z sal na stałej wystawie archeologicznej.

PAP - Nauka w Polsce

szz/zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024