Fizyk prof. Maciej Lewenstein doktorem honorowym Uniwersytetu Warszawskiego

Prof. Maciej Lewenstein jest fizykiem teoretycznym specjalizującym się w optyce kwantowej, fizyce silnie skorelowanych układów zahaczającej o fizykę statystyczną, fizyce układów nieuporządkowanych, informatyce kwantowej i zastosowaniu fizyki w psychologii i socjologii. Pracuje w Katalońskim Instytucie Nauk Fotonicznych w Barcelonie.

Prof. Maciej Lewenstein urodził się w 1955 roku w Warszawie. Studia ukończył na Uniwersytecie Warszawskim. Potem pracował m.in. w Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk, na Uniwersytecie w Essen i we francuskim Centrum Badań Jądrowych w Saclay. Otrzymał dwa granty European Research Council. Współpracował z laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki – prof. Royem Glauberem. Jest współautorem ponad 500 artykułów naukowych, które były cytowane ok. 23 tys. razy.

W uznaniu dla dorobku prof. Macieja Lewensteina Uniwersytet Warszawski na wniosek Wydziału Fizyki nadał mu tytuł doktora honoris causa.

„Międzynarodową pozycję i uznanie przyniosła mu analiza zjawiska generacji wysokich harmonicznych przy oświetlaniu atomów silnym światłem laserowym. Było to zagadnienie, nad którego rozwiązaniem pracowała cała gama fizyków i które w swej złożoności przez dłuższy czas opierało się dokładniejszej analizie – a było niezwykle ciekawe, świecąc na próbkę atomową światłem o pewnej częstości uzyskiwano doświadczalnie spójną emisję światła o częstotliwości nawet stukrotnie większej od początkowej” – napisał w opinii o dorobku doktora honorowego prof. Jakub Zakrzewski z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Drugi z recenzentów, prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego dodał: „W ostatnich latach jego najważniejsze wyniki dotyczą silnie skorelowanych ultrazimnych gazów kwantowych. Jego prace w ważny sposób przyczyniły się do pierwszych obserwacji ciemnych solitonów w kondensatach Bosego-Einsteina”.

Badania takich ultrazimnych gazów kwantowych doprowadziły do doświadczalnej realizacji tzw. symulatorów kwantowych, tj. pierwszych komputerów kwantowych do zastosowań specjalnych. Symulatory kwantowe pozwalają zrozumieć skomplikowaną kwantową fizykę układów wielu ciał i takie zjawiska, jak nadciekłość czy nadprzewodnictwo.

Badania profesora Lewensteina dotyczą też interferometrii fal materii i jej możliwych zastosowań do precyzyjnego pomiaru czasu i częstości.

Prof. Peter Zoller z Leopold Franzens University of Innsbruck, wyraził taką opinię: „Uważam, że prof. Lewenstein należy do czołówki fizyków teoretycznych swojego pokolenia, którzy swoją pracą zdefiniowali optykę kwantową i fizykę atomową w takim znaczeniu, jakie znamy dzisiaj”.

W 2011 r. Lewenstein otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za dokonania w obszarze optyki kwantowej i fizyki ultrazimnych gazów, czyli tzw. polskiego Nobla. Naukowiec jest też laureatem m.in. Nagrody Naukowej Humboldta, Nagrody Fundacji Hertza Uniwersytetu w Hamburgu, Nagrody Gutenberga Uniwersytetu w Moguncji oraz Nagrody Wydziału Kwantowej Optyki i Elektroniki Europejskiego Towarzystwa Fizycznego.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ mrt/