Wielkie jezioro pod andyjskim wulkanem
Na głębokości 15 kilometrów pod boliwijskim wulkanem Uturuncu odkryto wielki zbiornik wody zmieszanej z częściowo stopioną lawą – informuje pismo ”Earth and Planetary Science Letters”.
Jon Blundy z University of Bristol (W. Brytania) i jego koledzy dokonali odkrycia badając ogromną "anomalię" odkrytą 15 kilometrów pod nieczynnym obecnie wulkanem Uturuncu w boliwijskiej części Andów. Anomalia, zwana ciałem magmowym Altiplano-Puna, ma odmienne od otaczającej magmy właściwości – spowalnia fale sejsmiczne i przewodzi prąd elektryczny.
Naukowcy z zespołu Blundy’ego zebrali próbki skał wyrzuconych przez erupcję Uturuncu500 000 lat temu i mieszali je w różnych proporcjach z wodą. Następnie wystawiali je w laboratorium na działanie warunków naśladujących panujące w regionie anomalii, głęboko pod ziemią. Panuje tam ciśnienie 30 000 razy wyższe od atmosferycznego, a temperatura sięga 1500 stopni Celsjusza. Jak się okazało, przy zawartości 8-10 proc. wody przewodnictwo elektryczne próbek dokładnie odpowiadało temu, jakie zaobserwowano w przypadku anomalii.
Wiadomo, że ciało magmowe Altiplano-Puna ma objętość około pół miliona kilometrów sześciennych, zatem ilość zawartej w nim wody musi być podobna, co w przypadku największych jezior na Ziemi. Według Blundy\'ego prawdopodobnie jest to ilość wody „pomiędzy Jeziorem Górnym a Jeziorem Huron”.
Zdaniem naukowców podobne „wodne kieszenie” mogą sie znajdować pod wieloma dużymi wulkanami. Ich obecność może mieć decydujący wpływ na erupcje. Gdy magma zbliża się do powierzchni, ciśnienie maleje powstają bąble pary wodnej powodując gwałtowny wybuch. Większa wiedza ułatwi przewidywanie tych klęsk żywiołowych.
Anomalie dobrze przewodzące prąd elektryczny odkryto między innymi w wulkanicznej strefie Taupo (Nowa Zelandia) oraz pod wulkanem Mount St. Helen w stanie Waszyngton (jego spektakularna erupcja miała miejsce w roku 1980).
Tego rodzaju zbiorniki mogą także odgrywać rolę w powstawaniu skorupy ziemskiej. Wydają się dowodzić, że woda krążyła we wnętrzu naszej planety od momentu jej powstania i obecne oceany mogą stamtąd pochodzić.
Niestety, woda jest położona zbyt głęboko i rozpuszczona w częściowo stopionej magmie o temperaturze od 950 do 1000 stopni Celsjusza, co uniemożliwia jej praktyczne wykorzystanie.(PAP)
pmw/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
