Nauka dla Społeczeństwa

25.04.2024
PL EN
28.08.2008 aktualizacja 28.08.2008

Co łączy studenta z emerytem ?

<strong>Idea solidarności międzypokoleniowej zakłada, że pokolenie dzieci zaciąga w ramach systemu kredyt od pokolenia rodziców na sfinansowanie kosztów własnego kształcenia, a następnie w trakcie swojej dojrzałości zawodowej spłaca go, zasilając fundusz emerytalny poprzedników. Ten w sposób optymalny zapewnia finansowanie edukacji, przyczyniając się do wyższego poziomu konsumpcji w społeczeństwie</strong> - ocenił dr Adam Niedzielski z Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, pracownik Katedry Teorii Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Wyższej Szkole Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie. Zauważył, że polskie podatki nie sprzyjają ekwiwalentności wymiany między pokoleniami w ramach systemu szkolnictwa wyższego.

Przedmiotem zainteresowania pracy doktorskiej Adama Niedzielskiego były transfery międzypokoleniowe finansujące koszty formowania kapitału ludzkiego w społeczeństwie oraz rola państwa w tym kontekście. Badacz zaproponował system międzypokoleniowego finansowania edukacji przewidującego zaangażowanie państwa, jako gwaranta instytucjonalnego, nadzorującego przepływ środków między pokoleniami. Nadzór ten realizuje poprzez przymus podatkowy, obciążając podatkami dochody kolejnych pokoleń.

Dr Niedzielski dowiódł, że model odpowiadający warunkom systemu tworzy bodźce do inwestowania w kapitał ludzki (jest pro- inwestycyjny), zapewnia gospodarce trwały, stabilny wzrost oraz zapewnia konsumentom wyższy poziom użyteczności (konsumpcji) niż w warunkach braku systemu. Doprowadziło to nie tylko do wniosku nie tylko o optymalności systemu, ale również pokazało, że zaangażowanie państwa w nadzór nad rynkiem może usprawnić jego działanie i tym samym przyczynić się do większej efektywności.

"W sumie interwencja o charakterze instytucjonalnym może okazać się skuteczniejsza i efektywniejsza od interwencji o charakterze fiskalnym" - stwierdził dr Niedzielski.

Naukowiec przedstawił również wyniki badań empirycznych, sprawdzających w jakim stopniu polski system finansowania szkolnictwa wyższego wpisuje się w logikę optymalnych transferów międzypokoleniowych. Zauważył, że polski system podatkowy nie sprzyja ekwiwalentności wymiany między pokoleniami w ramach systemu szkolnictwa wyższego, ponieważ z jednej strony system podatkowy za dużo odbiera w stosunku do tego, co jest transferowane do pokolenia następców, natomiast z drugiej - za dużo odbiera w stosunku do tego, co należałoby się pokoleniu poprzedników za sfinansowanie edukacji na poziomie wyższym pokolenia aktywnych zawodowo.

Dr Niedzielski zaproponował sposoby polepszenia tej sytuacji. Jego zdaniem, zmiany w systemie podatkowym powinny zmierzać do opodatkowania dochodu na głowę w rodzinie lub ulgi na kształcenie, zmniejszeniu powinna ulec składka płacona w ramach systemu emerytalnego (I filar).

Projekt badawczy pt. "Kapitał ludzki a polityka fiskalna - badanie zależności z uwzględnieniem doświadczeń transformacyjnych Polski z lat 1989-1999", jest pracąáá doktorską Adama Niedzielskiego, którejá promotorem był prof. dr hab. S. Ryszard Domański. Praca brała udział w konkursie "Nowe trendy" na najlepsze doktoraty z zakresu nauk ekonomicznych i zarządzania organizowanym przez Fundację Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych (FPiAKE). UCZ

PAP - Nauka w Polsce

bsz/tot

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024