Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
10.08.2018 aktualizacja 10.08.2018

Wiadomo, jak niebieskie światło szkodzi oczom

Źródło: Fotolia Źródło: Fotolia

Niebieska frakcja światła pochodzącego ze Słońca czy elektronicznych ekranów zmienia niezbędną do widzenia substancję w siatkówce w toksyczny dla komórek związek. Reakcja ta może przyspieszać rozwój zwyrodnienia plamki żółtej - ustalili badacze.

Zaskakiwać może, że światło, które przecież jest niezbędne do widzenia, może uszkadzać oczy. A jednak tak się dzieje.

"Nieustannie jesteśmy wystawieni na działanie niebieskiego światła, którego ani soczewka, ani rogówka nie są w stanie zatrzymać czy odbić" - zwraca uwagę prof. Ajith Karunarathne z Uniwersytetu w Toledo, autor publikacji, która ukazała się w piśmie „Scientific Reports”.

„To nie tajemnica, że niebieskie światło uszkadza siatkówkę oka. Nasz eksperyment pokazuje, w jaki sposób to następuje i mamy nadzieję, że odkrycie to doprowadzi do terapii spowalniających zwyrodnienie plamki żółtej, np. w postaci nowego typu kropel do oczu” - mówi badacz.

Zwyrodnienie plamki żółtej to nieuleczalna choroba, która powoduje znaczącą utratę zdolności widzenia. Schorzenie, które pojawia się zwykle w wieku 50-60 lat, spowodowane jest śmiercią światłoczułych komórek w siatkówce.

Aby reagować na światło i uruchamiać kaskadę reakcji prowadzącą do wysłania informacji o świetle do mózgu, komórki te wykorzystują w swoim działaniu substancję o nazwie retinal.

"Aby widzieć, potrzebne jest nieustanne zaopatrzenie w cząsteczki retinalu - wyjaśnia prof. Karunarathne. - Bez wytwarzanego w oku retinalu fotoreceptory są bezużyteczne".

Jego zespół odkrył jednak, że substancja ta ma także drugie oblicze. Pod wpływem niebieskiego światła powstają z niej toksyczne związki, które mogą nawet spowodować śmierć fotoczułych komórek.

„Komórki fotoreceptorowe w oku się nie odnawiają. Kiedy obumrą, to już na zawsze” - przestrzega naukowiec.

W swoim doświadczeniu wprowadził on retinal do różnego typu komórek, w tym nowotworowych, komórek serca i neuronów. Pod wpływem niebieskiego światła wszystkie umierały. Przeżywały jednak pod działaniem samego retinalu i samego światła.

„Wywołana niebieskim światłem toksyczność retinalu jest uniwersalna. Może zabić komórki dowolnego typu” - mówi prof. Karunarathne.

Inne barwy okazały się przy tym bezpieczne. Nie pojawiały się żadne reakcje pod wpływem światła zielonego, żółtego czy czerwonego.

Komórki mają na szczęście ochronę. Naukowcy odkryli, że działająca jak naturalny przeciwutleniacz pochodna witaminy E – alfa tokoferol zapobiega śmierci komórek.

Zdaniem naukowców ochrona pogarsza się jednak z wiekiem, kiedy dochodzi do osłabienia układu odpornościowego.

„Wtedy dochodzi do prawdziwych uszkodzeń” - podkreśla prof. Karunarathne.

Teraz jego zespół prowadzi pomiary światła emitowanego przez telewizory, telefony komórkowe i tablety, aby ocenić ich potencjalny wpływ na światłoczułe komórki.

Naukowcy twierdzą, że ilość niebieskiego światła generowana przez wyświetlacze nie jest duża, ale na razie zalecają ograniczenie korzystania z nich, kiedy jest ciemno.

Doradzają też używanie na dworze blokujących ultrafiolet i niebieskie światło okularów słonecznych.

Więcej informacji: http://utnews.utoledo.edu/index.php/08_08_2018/ut-chemists-discover-how-blue-light-speeds-blindness

PAP - Nauka w Polsce

mat/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024