Nauka dla Społeczeństwa

25.04.2024
PL EN
03.06.2011 aktualizacja 03.06.2011

Obrazy kosmosu uzyskane siecią anten radiowych LOFAR

Międzynarodowy zespół astronomów zaprezentował obrazy uzyskane za pomocą sieci radioteleskopów LOFAR. Projekt będzie badać kosmos na niskich częstotliwościach radiowych. Naukowcy chcą m.in. wykryć obiekty z bardzo wczesnej epoki ewolucji wszechświata. 



We wczesnej fazie ewolucji wszechświata miał miejsce okres zwany epoką rejonizacji, w trakcie której neutralny wodór powoli zanikał na skutek jonizacji przez promieniowanie pierwszych gwiazd i kwazarów. Epoka ta trwała w okresie od 400 do 800 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Do wyścigu astronomów o zaobserwowanie tej fazy ewolucji wszechświata dołączyli naukowcy z projektu LOFAR, kierowani przez astronomów z Holenderskiego Instytutu Radioastronomicznego ASTRON oraz z Instytutu Kapteyna na Uniwersytecie w Groningen.

Międzynarodowy projekt LOFAR obejmuje sieć wielu niewielkich anten radiowych rozmieszczonych w Europie. Celem projektu są obserwacje na niskich częstotliwościach radiowych, w zakresie od 10 do 250 MHz. Główne skupisko anten znajduje się w Holandii, a pozostałe rozmieszczono w Niemczech, Szwecji, Francji, Wielkiej Brytanii.

Wyniki obserwacji zaprezentowano na konferencji w Zadarze w Chorwacji (23-27 maja b.r.), zostaną też niedługo opublikowane w dwóch artykułach w czasopismach naukowych. Obserwacje, na podstawie których opracowano zaprezentowane obrazy, wykonano podczas sześciogodzinnej sesji w nocy 29/30 stycznia 2011 r. oraz 1 kwietnia 2011 r. Następnie dane przetwarzano w klastrze obliczeniowym w Centrum Obliczeniowym Uniwersytetu Groningen.

Pokazane obrazy obejmują obszar północnego bieguna nieba oraz kwazar 3C196 w gwiazdozbiorze Rysia. Mają rozdzielczość 8 sekund łuku i według naukowców z ASTRON są porównywalne, a niektóre nawet lepsze niż te uzyskane przez Wielki Radioteleskop Fal Metrowych (GMRT - Giant Meter Wavelength Radio Telescope) w Indiach. Europejskie obrazy obejmują ponad 1000 bardzo jasnych i bardzo słabych źródeł, rozciągając tzw. rozpiętość tonalną na ponad 200000:1. Odkryto słabe źródła nieznane wcześniej.

Oba pola i kilka dodatkowych obszarów będą obserwowane przez 100 nocy w nadziei na wykrycie sygnałów z wczesnych faz ewolucji wszechświata - z epoki rejonizacji. CZA

PAP - Nauka w Polsce

krf/bsz

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024