Nauka dla Społeczeństwa

25.04.2024
PL EN
12.10.2012 aktualizacja 12.10.2012

Gdy śpimy, neurony się uczą

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Komórki nerwowe zlokalizowane w części mózgu, która ma związek z rozwojem choroby Alzheimera, "uczą się" także podczas snu, a nawet pod narkozą - wykazały badania na myszach, o których czytamy w "Nature Neuroscience".

Prof. Mayank R. Mehta z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (USA) obserwował neurony w trzech połączonych ze sobą obszarach mózgu - korze nowej, hipokampie oraz łączącej je korze śródwęchowej (entorynalnej).

"Choć wcześniejsze analizy wskazywały, że dialog pomiędzy korą nową a hipokampem podczas snu ma kluczowe znaczenie dla utrwalania nabytych informacji, nikomu nie udało się dotychczas zinterpretować tej konwersacji. Nie przyjrzano się też bliżej roli, jaką odgrywa w niej kora śródwęchowa" - zaznacza prof. Mehta.

Wraz z zespołem naukowców z Uniwersytetu w Heidelbergu i Instytut Badań Medycznych Maxa Plancka (Niemcy) badacz opracował system pozwalający mierzyć jednoczesną aktywność różnych obszarów mózgu, w tym aktywność pojedynczych neuronów.

Komórki nerwowe w korze śródwęchowej wykazywały aktywność przypominającą tę, która ma miejsce podczas zapisywania informacji w pamięci roboczej, np. wówczas, gdy chcemy zapamiętać numer telefonu czy instrukcje. Naukowców zaskoczył fakt, że aktywność ta była widoczna także podczas snu, a nawet po podaniu narkozy.

"Gdy idziemy spać, możemy zapewnić sobie ciszę i mrok, jednak nawet przy braku bodźców sensorycznych mózg wciąż jest bardzo aktywny. Chcieliśmy dowiedzieć się, dlaczego tak się dzieje oraz co poszczególne części mózgu mówią do siebie" - prof. Mehta.

Podczas snu w korze nowej następuje znaczny spadek aktywności. Tak samo zachowuje się zewnętrzna część kory śródwęchowej. Neurony w wewnętrznej części pozostają jednak aktywne i sprawiają wrażenie, jakby zapamiętywały coś, co "powiedziała" kora nowa - tłumaczą naukowcy.

Wydłużona aktywność neuronów w korze śródwęchowej powodowała uaktywnienie się komórek nerwowych hipokampa. Jego aktywność zmniejszała się z kolei podczas aktywności kory nowej.

"Badając proces utrwalania informacji, odkryliśmy nowego gracza o ogromnym znaczeniu. Jego działaniami nie steruje hipokamp, lecz kora nowa. Konwersacja, która toczy się w mózgu jest więc znacznie bardziej skomplikowana i przebiega w odwrotnym kierunku niż myśleliśmy" - komentuje prof. Mehta.

Naukowcy przypuszczają, że ma to na celu uporządkowanie nabytych informacji, nagromadzonych w ciągu dnia oraz pozbycie się tych, które zostały przez mózg przetworzone, lecz nie są istotne. Dzięki temu ważne wspomnienia stają się bardziej wyraźne i szybciej dostępne.

Jak zauważają, informacje te mogą mieć znaczenie dla badań nad chorobą Alzheimera, gdyż to w korze śródwęchowej rozpoczyna się proces jej rozwoju, a objawia się ona m.in. zaburzeniami snu.(PAP)

koc/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024