Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
08.07.2014 aktualizacja 08.07.2014

Walenie niezbędne dla ekosystemu

Obecność waleni ma znaczący wpływ na funkcjonowanie oceanów, magazynowanie węgla i poziom komercyjnych połowów - wskazują badacze na łamach "Frontiers in Ecology and the Environment".

Długo uważano, że walenie są zbyt rzadko spotykane, aby miały wpływ na oceany - uważa jeden z badaczy, biolog Joe Roman z amerykańskiego University of Vermont. Wydaje się to jednak błędne. "Spadek liczebności waleni o co najmniej 66 proc., a może nawet 90 proc. najprawdopodobniej zmienił strukturę i funkcjonowanie oceanów" - uważa Roman, ale dodaje, że odbudowa populacji wciąż jest możliwa.

Jest to szczególnie istotne w obliczu związanego ze zmianami klimatu ocieplania się wody i wzrostu zakwaszenia oceanów. "Jako długowieczne zwierzęta walenie wpływają na stabilność morskich ekosystemów" - dodał badacz.

Ogromne fiszbinowce i kaszaloty ze swoimi dużymi potrzebami pokarmowymi stanowią swoistych inżynierów ekosystemu. Żywią się małymi rybami i bezkręgowcami, a same padają ofiarą drapieżników jak orki. Nawet ich truchła po opadnięciu na morskie dno zapewniają schronienie wielu gatunkom, które żyją jedynie w tego typu miejscach. Komercyjne połowy zmniejszyły jednak liczebność tych zwierząt.

Pośród wielu istotnych działań waleni jest żerowanie w głębinach i defekacja przy powierzchni wody, co powoduje wzrost planktonu. Ponadto te wielkie zwierzęta przenoszą składniki odżywcze na tysiące kilometrów z miejsc, gdzie żerują, tam, gdzie się rozmnażają.

Okazuje się też, że rybacy często niesłusznie traktują walenie jako konkurencję. Nowe badanie wskazuje, że odbudowa populacji tych zwierząt może doprowadzić do większej produktywności miejsc, w których walenie zbierają się w celu poszukiwania pożywienia i wydawania na świat młodych. Będzie to zatem korzystniejsze dla rybołówstwa.

Truchła waleni są potężnymi magazynami węgla i zapewniają schronienie oraz pożywienie "tuzinom, a prawdopodobnie setkom gatunków zależnych od tych szczątków" - zauważył Roman.

Do niedawna ekspertom od oceanów brakowało możliwości bezpośredniego obserwowania i analizowania ról waleni w morskich ekosystemach. Teraz dzięki nadajnikom radiowym i innym technologiom mogą lepiej pojąć ich znaczenie. "Skupiano się na mniejszych organizmach morskich, jak glony czy plankton, ale to nie dawało pełnego obrazu" - zauważył Roman.

Nowe obserwacje - zdaniem dziesięciu zaangażowanych badaczy - pomogą określić historyczną dynamikę populacji tych zwierząt. (PAP)

mrt/ krf/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024