Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
07.05.2015 aktualizacja 07.05.2015

Astronomowie uzyskali trójwymiarowy obraz Filarów Stworzenia

Trójwymiarowa wizualizacja struktur w Filarach Stworzenia w obszarze gwiazdotwórczym Messier 16. Źródło: ESO/M. Kornmesser. Trójwymiarowa wizualizacja struktur w Filarach Stworzenia w obszarze gwiazdotwórczym Messier 16. Źródło: ESO/M. Kornmesser.

Naukowcy użyli teleskopu VLT do uzyskania trójwymiarowego widoku tzw. Filarów Stworzenia w Mgławicy Orzeł – znanych ze słynnego zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. O wynikach badań poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Zdjęcie obiektu nazwanego Filarami Stworzenia zostało wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a dwie dekady temu i stało się jednym z najbardziej znanych zdjęć obiektów astronomicznych. Teraz naukowcy wykorzystali teleskop pracujący w obserwatorium naziemnym do uzyskania jeszcze lepszego obrazu tego obiektu.

Użytym instrumentem jest teleskop VLT pracujący w Obserwatorium Paranal w Chile, należącym do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO). Na teleskopie od 2014 roku zamontowany jest spektrograf MUSE o dużym polu widzenia i lepszej rozdzielczości niż instrument poprzedniej generacji pracujący na tym teleskopie.

Filary Stworzenia to obłoki gazu i pyłu rozciągające się na kilka lat świetlnych i będące częścią rejonu gwiazdotwórczego o nazwie Mgławica Orzeł (Messier 16). Obiekt te znajduje się w odległości około 7000 lat świetlnych i widać go w gwiazdozbiorze Węża.

W obszarze tym rodzą się nowe gwiazdy. Fragmenty przypominające kształtem kolumny, które nazwano właśnie Filarami Stworzenia, są efektem oddziaływania intensywnego promieniowania ultrafioletowego od dopiero co uformowanych gwiazd oraz wiatrów gwiazdowych. Mniej gęsta materia z tego otoczenia jest rozwiewana, a gęstsze nagromadzenia są w stanie przetrwać taką erozję przez nieco dłuższy czas.

Dane ze spektrografu MUSE pokazały w jaki sposób filary są usytuowane w przestrzeni. Okazało się, że końcówka lewego filara jest skierowana w naszą stronę. Końcówka ta bierze na siebie większość promieniowania od gwiazd pobliskiej gromady NGC 6611 i dlatego wydaje się nam jaśniejsza niż filary poniżej (po lewej, na środku i po prawej). Końcówki pozostałych filarów są skierowane w przeciwną stronę.

Uzyskano także dowody na istnienie dwóch „ciężarnych” gwiazd w lewym i środkowym filarze oraz zaobserwowano dżety materii od młodej gwiazdy, których nie wykryto na wcześniejszych zdjęciach tego obiektu.

Masa Filarów Stworzenia jest szacowana na 200 mas Słońca. Przy tempie erozji wynoszącym 70 mas Słońca na milion lat, badacze przypuszczają, że obiekt zaniknie za nie więcej niż trzy miliony lat.

Wyniki badań opisano w artykule, który ukazał się 30 kwietnia b.r. w czasopiśmie naukowym „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. W badaniach wzięli udział naukowcy z Niemiec i Włoch. (PAP)

cza/ krf/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024